How to check สุขภาพกาย & พฤติกรรมสุขภาพ

Richardson (1988) บอกไว้ว่า มี 7 เรื่อง (อาหาร การออกกำลังกาย การนอน ความสะอาดของร่างกาย ความสะอาดของช่องปาก ความปลอดภัย และเรื่องภูมิคุ้มกัน) ที่ผู้ใหญ่อย่างเราควรสอน และสร้างพฤติกรรมที่ดีในเรื่องเหล่านี้ให้กับเด็กๆ เพื่อให้พวกเขานั้นมีสุขภาพที่ดี โดยเราก็พยายามที่จะสอนให้เด็กๆมีพฤติกรรมที่ถูกต้อง ไม่ว่าจะเป็น กินอาหารให้ครบ 5 หมู่ นอนตรงเวลา อาบน้ำให้สะอาด แปรงฟันให้เกลี้ยง เป็นต้น แต่แน่นอนว่า บางทีก็อาจจะมีเด็กๆ ที่ไม่ทำพฤติกรรมเหล่านี้ แล้วเราจะมีวิธีการพาเด็กๆ สำรวจเรื่องนี้อย่างไรตามมาอ่านกันเลยค่ะ

โดยปกติพอเราพูดถึงการสำรวจ สิ่งแรกที่มักจะลอยเข้าก็คือ “การถาม” เช่น ถามว่า อาบน้ำหรือยัง วันนี้กินผักที่โรงเรียนแล้วใช่ไหม ซึ่งบางครั้งการถามก็อาจจะเป็นเรื่องที่ไม่สนุกเท่าไรนัก ทั้งกับผู้ถามและผู้ตอบ ดังนั้น หากเรามาปรับรูปแบบการสำรวจ เพื่อให้เข้ากับเด็กอนุบาล มันก็น่าจะสนุกกว่านะคะ โดยวันนี้ เรามีวิธีการสำรวจมาฝากคุณพ่อคุณแม่ และคุณครูกัน นั่นคือ “เช็คสิ”

กิจกรรม “เช็คสิ” เป็นกิจกรรมที่เราพาเด็กๆ สำรวจผ่านร่างกาย พฤติกรรม สิ่งของหรืออะไรต่างๆ ก็ตามที่เห็นเด่นชัด เช่น 

1. เช็คสิ ว่า หอมไหม อาทิ ปากหอมไหม, ผมผอมไหม, ตัวหอมไหม ซึ่งถ้าหากส่วนต่างๆ หอมก็แสดงว่าเด็กๆอาบน้ำและแปรงฟันแล้ว โดยถ้าหากเราอยากจะสำรวจเพิ่มเติมว่า แล้วสะอาดจริงไหม หรือว่ารีบๆทำแบบไม่สะอาด เราก็อาจจะพาเด็ก เช็คเพิ่มไปได้ว่า เช็คสิ ว่า เหลือไหม อาทิ เหลือเศษอาหารที่ฟันไหม เหลือขี้ไคล เหลือเศษโคลนตามร่างกายไหม เป็นต้น 

2. เช็คสิ ว่า หมดไหม เรื่องนี้อาจจะเกี่ยวข้องการอาหารการกิน เช่น เราอาจจะเห็นเด็กเขี่ยผักออกเพราะไม่อยากกิน เราอาจจะมาเล่นเกมว่า เช็คสิ อาหารในจานหมดไหม เพื่อให้เด็กๆ สำรวจว่า เขากินอาหารหมดไหมนะ ถ้ากินหมดเกลี้ยงก็แปลว่า เรากินอาหารครบ 5 หมู่ เป็นต้น 

3. เช็คสิ ว่า ง่วงไหม เราพาเด็กๆ เช็คสิว่า หาวบ่อยไหม ไม่อยากตื่นหรือเปล่า ซึ่งสิ่งเหล่านี้ จะเป็นการสำรวจมีเบื้องต้นถึงพฤติกรรมการนอนได้ว่า หากเด็กมีการหาวบ่อยๆ ก็อาจจะเป็นเพราะว่านอนไม่พอ เป็นต้น 

4. เช็คสิ ว่า ป่วยไหม เราพาเด็กๆ เช็คสิว่า ไอไหม มีน้ำมูกหรือเปล่า จับหัวสิตัวร้อนไหม ซึ่งพฤติกรรมเหล่านี้ก็เป็นการพาเด็กๆ สำรวจถึงอาการเบื้องต้นที่แสดงว่า เราอาจจะไม่สบายได้ 

5. เช็คสิ ว่า ออกกำลังกายรึยัง เราพาเด็กๆ เช็คว่า วิ่งหรือยัง เต้นหรือยัง เตะบอลหรือทำกิจกรรมอื่นๆแล้วหรือยัง ที่เป็นกิจกรรมที่เด็กๆ เขาได้เคลื่อนไหวขยับร่างกาย และได้ออกกำลังกาย โดยในการเช็คเรื่องการออกกำลังกาย เราอาจจะต้องระบุชื่อกิจกรรมที่เฉพาะเจาะจงว่า ทำ......หรือยัง เพื่อให้เด็กๆ ตอบได้ง่ายขึ้น 

กิจกรรม “เช็คสิ” เป็นจุดเริ่มต้น ที่ให้ผู้ใหญ่นั้นพาเด็กๆ สำรวจสุขภาพ(อาการป่วยเบื้องต้น) และพฤติกรรมสุขภาพของตนเอง ว่าพฤติกรรมไหนที่ทำได้ดีอยู่แล้ว พฤติกรรมไหนที่ยังทำได้ไม่ดีมาก หรือพฤติกรรมไหนที่ไม่เคยทำเลย โดยหลังจากที่เราสำรวจเสร็จแล้ว ผู้ใหญ่หรือคุณพ่อคุณแม่ก็จะค่อยๆทราบว่า เราควรเพิ่มพฤติกรรมสุขภาพเรื่องใดให้แก่เด็ก ดังนั้น จึงอยากชวนผู้ใหญ่ทุกคน มาพาเด็กๆ เช็คพฤติกรรมสุขภาพกันดูนะคะ 

อ้างอิง

Richardson, S. F. (1988). Child health promotion practices. Journal of Pediatric Health Care, 2(2), 73-78. file:///C:/Users/user/Downloads/241747-Article%20Text-833040-4-10-20210120.pdf