แค่ไม่อยากให้ "โรงเรียนคุณธรรม จริยธรรม" เป็นเพียงความทรงจำที่ดี ตอนที่ 4 "ความเป็นเจ้าของ"

"หัวใจของกระบวนการสร้างความเป็นเจ้าของ คือ การมีส่วนร่วมของคณะครู ที่เป็นคุณธรรมพื้นฐาน จะนำไปสู่ความยั่งยืนและความสำเร็จร่วมกัน โดยที่ไม่เป็นภาระแก่โรงเรียน"

ตอนที่ 4 "ความเป็นเจ้าของ"

การพัฒนาโรงเรียนคุณธรรมต้นแบบ

ได้พัฒนาผู้บริหาร คณะครู และนักเรียน ตามหลักสูตรของศูนย์คุณธรรม (องค์การมหาชน) 

หลักสูตรที่ 1 การบริหารสถานศึกษาอย่างมีความรับผิดชอบต่อสังคม เป็นหลักสูตรสำคัญใช้พัฒนาจิตวิญญาณความเป็นครูและการทบทวนเป้าหมายร่วมกัน กลุ่มเป้าหมายเป็นผู้บริหาร ครู ทั้งโรงเรียน หลักสูตรที่ 2 การบริหารจัดการโครงการส่งเสริมคุณธรรมความดี เป็นหลักสูตรที่พาครูแกนนำไปศึกษาดูงานที่ มูลนิธิพุทธฉือจี้ ไต้หวัน หลักสูตรที่ 3 โครงงานคุณธรรม เป็นหลักสูตรที่สอนคุณครูใช้เครื่องมือโครงงานคุณธรรม หลักสูตรที่ 4 ผู้นำเยาวชนจิตอาสา กลุ่มเป้าหมายเป็นนักเรียนแกนนำ เพื่อพัฒนาภาวะผู้นำและสอนการใช้เครื่องมือโครงงานคุณธรรม ซึ่งหลักสูตรแต่ละหลักสูตรจะร้อยเรียงกันตามลำดับ  

ผมได้มีโอกาสสนทนากับท่านรองผู้อำนวยการฝ่ายวิชาการ 

ท่านถามผมว่า “ในการทบทวนเป้าหมายร่วมกันคณะครูได้ขอเปลี่ยนคุณธรรมเป้าหมาย จากความซื่อสัตย์ ความรับผิดชอบ จิตอาสา เป็น ความซื่อสัตย์ ความรับผิดชอบ พอเพียง ได้ไหม”

ผมถามท่านรองฯ ว่า “การเปลี่ยนคุณธรรมเป้าหมายเกิดจากการมีส่วนร่วมและความเป็นเจ้าของ ของคณะครูหรือไม่” 

ท่านรองฯ ถามผมว่า “กระบวนการนี้มีความสำคัญอย่างไร” 

ผมถามท่านรองฯ ว่า “จำวันที่เรากำหนดคุณธรรมเป้าหมายวันแรกได้ไหม” 

ท่านรองฯ พยักหน้า 

ผมบอกท่านรองฯ ว่า “หัวใจของกระบวนการนี้ คือ การมีส่วนร่วมเป็นคุณธรรมพื้นฐานที่นำไปสู่ความสำเร็จ ส่วนความเป็นเจ้าของจะนำไปสู่ความยั่งยืน เพราะทุกคนจะรักและพัฒนางานนี้ด้วยหัวใจ” 

ท่านรองฯ ถามผมว่า “เราจะเรียกว่าจิตวิญญาณโรงเรียนภูมิได้ไหม” 

ผมยิ้มและพยักหน้ารับ 

ท่านรองฯ ขอปรึกษาผมต่อ ท่านถามว่า “โรงเรียนภูมิมีกิจกรรม 6 กิจกรรมหลัก สามารถนำมาประยุกต์ใช้กับการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรมต้นแบบได้ไหม” 

ผมขอรายละเอียดเพิ่มเติม 

ท่านรองฯ เล่าเพิ่มเติมว่า “6 กิจกรรม ได้แก่ กิจกรรมเสริมสร้างระเบียบวินัย กิจกรรมเสริมสร้างความดี กิจกรรมเสริมสร้างความกตัญญู กิจกรรมพัฒนาจริยธรรม กิจกรรมพัฒนาจิตอาสา กิจกรรมพัฒนาโรงเรียนสีขาว” 

ผมถามท่านรองฯ ว่า “ท่านรองฯ คิดอย่างไร” 

ท่านรองฯ กล่าวว่า “มันน่าจะบูรณาการกันได้” 

ผมบอกกับท่านรองฯ ว่า “6 กิจกรรมที่โรงเรียนได้กำหนดไว้แล้วจะเป็นฐานสำคัญให้เด็กๆ ได้พัฒนาคุณธรรมจริยธรรมอย่างดี” 

ท่านรองฯ เสริมผมว่า “ถ้าอย่างนั้นโครงงานคุณธรรมที่เราจะให้นักเรียนคิดขึ้นมา ควรอยู่ภายใต้กิจกรรมทั้ง 6 นี้”

ผมเสริมว่า “นำมาประยุกต์ใช้ได้เลย” 

ท่านรองฯ มีสีหน้าดีใจ และกล่าวกับผมว่า “อย่างนี้ลดภาระงานโรงเรียนไปได้เยอะ สามารถบูรณาการงานร่วมกันได้เลย และสอดคล้องกับยุทธศาสตร์ของโรงเรียนซึ่งในปีนี้โรงเรียนกำหนดไว้ 3 ยุทธศาสตร์ คือ ยุทธศาสตร์การพัฒนาครู ยุทธศาสตร์การพัฒนานักเรียน ยุทธศาสตร์การพัฒนาสภาพแวดล้อม” 

ผมเสริมต่อยอดท่านรองฯ “หลักการสำคัญอีกอย่างหนึ่งก็คือ การทำงานในส่วนการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรมต้นแบบนี้ ต้องเป็นไปตามธรรมชาติ ต้องไม่เป็นภาระโรงเรียน ต้องสอดคล้องกับยุทธศาสตร์การพัฒนาโรงเรียน” 

ท่านรองฯ กล่าวสนับสนุน ว่า “ถ้าอย่างนั้นการพัฒนาก็มาถูกทางแล้ว 3 ยุทธศาสตร์ 6 กิจกรรม 3 คุณธรรม ถ้ามีใครถามว่าโรงเรียนคุณธรรมต้นแบบใช้แนวทางในการพัฒนาอย่างไร ผมจะตอบสั้นๆ 3-6-3 ก็แล้วกัน นะ”  

ผมยิ้มและพยักหน้าเป็นเชิงขอบคุณ ที่ท่านรองฯ เข้าใจในสิ่งที่ได้ทำร่วมกัน

“ความทรงจำที่ดี รึจะสู้ ตัวอักษรที่เลือนราง”

-นิรนาม-