การพัฒนาตนเองสำหรับเด็กๆ ใครว่ายาก 5 สุดยอดเคล็ดลับ สอนลูกฝึกทำสมาธิ

นอกเหนือจากคุณประโยชน์สำหรับผู้ใหญ่ สำหรับเด็กๆ แล้ว การทำสมาธิเองก็ถือเป็นอีกหนึ่งกิจกรรมที่มากคุณค่าและมีประโยชน์มากมายเช่นกันค่ะ ทั้งการช่วยให้เด็กๆ รู้สึกมีสติมากขึ้นและการช่วยให้เขารู้สึกอ่อนโยน ปลอดภัย และสงบ การฝึกสมาธิให้เด็กๆ อย่างต่อเนื่อง สม่ำเสมอ แม้วันละนิดวันละน้อย ก็ถือว่าเป็นสุดยอดเคล็ดลับ เสริมสร้างสุขภาพจิตใจที่แข็งแรงให้กับเขาแล้ว

แต่การพัฒนาตนเอง การให้ฝึกสมาธิให้เด็กๆ อย่างง่ายที่สุด จะมีวิธีหรือเทคนิคอะไรกันบ้างนะ? ทำยังไงถึงจะชวนลูกๆ ของเรามาฝึกสมาธิได้? ในบทความนี้ Starfish Labz ได้ค้นคว้าและรวบรวม 5 วิธีการฝึกสมาธิสำหรับเด็กอย่างง่ายๆ มาให้คุณพ่อคุณแม่ทุกคนกันแล้วค่ะ

จะมีเทคนิคการพัฒนาตนเองเชิงสมาธิไหน เคล็ดลับใดที่น่าสนใจ น่าลองนำมาใช้กันบ้าง มาดูกันเลย

5 เคล็ดไม่ลับ ช่วยให้ลูกหันมาสนใจและชื่นชอบการฝึกสมาธิ

1.อธิบายความหมายและคุณประโยชน์ของการทำสมาธิให้ลูกฟังและเข้าใจอย่างแจ่มแจ้ง

 การชวนให้เด็กๆ หันมาเริ่มสนใจในการสมาธิคงจะเป็นไปไม่ได้เลย หากพวกเขาไม่เข้าใจเสียก่อนว่าการฝึกสมาธิคืออะไรและอะไรคือประโยชน์ที่เขาจะได้รับการจากการฝึกสมาธินั่นเองค่ะ

 คุณพ่อคุณแม่หลายๆ คนอาจชวนให้ลูกมานั่งเลย นั่งฝึกไปเรื่อยๆ แต่ถ้าเด็กๆ ไม่เข้าใจในสิ่งที่เขากำลังทำอยู่ ก็แทบเป็นไปไม่ได้เลยที่เขาจะสามารถเชื่อมต่อ (connect) กับสิ่งที่เขากำลังทำอยู่ได้รวมถึงคุณค่ามากมายที่เขาจะได้รับ

การชวนลูกมาลองฝึกสมาธิให้เกิดประสิทธิภาพ เคล็ดลับแรกจึงคือการชวนเขามาทำความเข้าใจความหมายของการฝึกสมาธิ โดยเฉพาะการให้โอกาสเด็กๆ ได้เป็นผู้เรียนรู้และสรุปนิยามด้วยตัวเองของเขา รวมถึงคุณค่าที่เขาจะได้รับ เขาชอบคุณค่าไหน เช่น การมีสมาธิมากขึ้นเวลาทำสิ่งต่างๆ หรือความรู้สึกสงบในจิตใจ ฯลฯ การเปิดโอกาสให้เด็กๆ ได้มีส่วนร่วมโดยตรงในจุดนี้ ในการทำความเข้าใจนิยาม สรุปความด้วยตัวเองของเขาจะช่วยให้เขาเข้าถึงความหมายได้อย่างลึกซึ้งและเริ่มรู้สึกเชื่อมต่อกับการฝึกสมาธิได้อย่างดีเลยทีเดียวค่ะ

2.ใช้เพลงและอุปกรณ์ในการช่วยผ่อนคลายประกอบ

เพลงผ่อนคลาย, เทียนหอม และอุปกรณ์มากมายที่ช่วยให้การทำสมาธิกลายเป็นเรื่องที่สนุกขึ้นมา ในปัจจุบัน ปฏิเสธไม่ได้แล้วว่าการฝึกสมาธิได้กลายเป็นกิจกรรมที่มีขอบเขตและรูปแบบกว้างมากขึ้น ไม่ว่าเด็กๆ จะชอบเสียงเพลงเบาๆ หรือกลิ่นหอมอ่อนๆ การช่วยสร้างบรรยากาศให้เขารู้สึกผ่อนคลายก่อนถือเป็นอีกเทคนิคนึงที่ดีเลยทีเดียวค่ะ 

นอกเหนือจากเปิดเพลงผ่อนคลายหรือใช้เทียนหอมเพิ่มบรรยากาศ คุณพ่อคุณแม่ยังสามารถสำรวจ (explore) อุปกรณ์ช่วยฝึกสมาธิให้กับเด็กๆ ได้มากมาย เช่น ขันทิเบตช่วยสร้างสมาธิ (Tibetan Singings Bowls) ซึ่งจะเน้นไปที่การใช้คลื่นเสียงเข้ามาบำบัด ปรับให้พลังงานและจิตใจของเด็กๆ อ่อนโยนและนุ่มนวลขึ้น เกิดความรู้สึกสงบในจิตใจ

3.ออกแบบการทำสมาธิใหม่ ๆ ที่ตรงใจลูก

ใครว่าการฝึกสมาธิต้องอยู่ในท่านั่งนิ่งๆ อย่างเดียวเสมอไป ในปัจจุบัน การฝึกสมาธิสามารถออกจากกรอบแบบเดิมๆ ได้แล้ว สามารถปรับให้อยู่ในรูปเกม เช่น เกมการจ้องตาระหว่างคุณพ่อคุณแม่และลูกๆ ช่วยสร้างทั้งความสนุก ฝึกการใช้เวลาร่วมกัน และฝึกภาวะการอยู่กับปัจจุบัน การสังเกต รับรู้ความรู้สึกในเนื้อในตัว หัวใจสำคัญของเคล็ดลับนี้คือการทำให้การฝึกสมาธิเป็นเรื่องสนุกและตรงตามความชอบของเด็กๆ ตัวอย่างกิจกรรมฝึกสมาธิในรูปแบบใหม่ ๆ เช่น การฝึกโยคะในท่าสุดคูลแบบใหม่ๆ สำหรับเด็กๆ, การชวนเด็กๆ ไปเดินเล่นโดยไม่พกโทรศัพท์หรืออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ไปด้วยเลย เปิดโอกาสให้เด็กๆ ฝึกอยู่กับปัจจุบัน สังเกตสิ่งรอบๆ ตัว เป็นต้น

4.ให้การทำสมาธิกลายเป็นสิ่งธรรมชาติในชีวิตประจำวันของลูก

วิธีการฝึกสมาธิสำหรับเด็ก อย่างเรียบง่ายที่สุด นอกเหนือจากการฝึกในท่านั่งหรือผ่านกิจกรรม ก็คือการช่วยให้เขามีภาวะแห่งสติ มีความสามารถในการอยู่กับช่วงเวลาปัจจุบัน ในทุกๆ วันอย่างเป็นธรรมชาติผ่านการตระหนักรู้ ผ่านการเข้าใจว่าทุกๆ วินาที เขามีทางเลือกที่จะอยู่ในปัจจุบัน ในอดีตหรือในอนาคตนั่นเองค่ะ

เพราะเหตุนี้ การอธิบายคอนเซ็ปต์ของสมาธิให้กับเด็กๆ เข้าใจถึงเป็นสิ่งสำคัญมาก เพราะถ้าเด็กๆ เข้าใจแล้ว บางทีคุณพ่อคุณแม่ก็แทบไม่ต้องฝึกผ่านกิจกรรมเลย ภาวะของสมาธิสามารถเกิดขึ้นได้ในทุกๆ ช่วงเวลา ทุกจังหวะการหายใจ ไม่จำเป็นว่าต้องสมบูรณ์แบบตลอดเวลา แต่หัวใจสำคัญคือการฝึกให้ภาวะการมีสมาธิกลายเป็นหนึ่งในคุณสมบัติอันเป็นธรรมชาติของเด็กๆ กลายเป็นหนึ่งในนิสัยของเขา เป็นตัวตน เป็นธรรมชาติที่งดงามของเขานั่นเอง

5.ชวนลูกเรียนรู้กับคุณครูและหรือกับเด็กคนอื่นๆ 

สำหรับเด็กๆ ที่อาจจะชอบการเรียนรู้เพิ่มเติม หรือหากคุณพ่อคุณแม่มีเวลา อีกเคล็ดลับหนึ่งที่ Starfish Labz อยากนำเสนอก็คือการลองพาเด็กๆ ไปร่วมสนุกในคอร์สนั่งสมาธิดูสักครั้งหนึ่ง รวมถึงกิจกรรมฝึกสมาธิ กิจกรรม Mindfulness ต่างๆ ที่ไม่ได้จำเป็นว่าต้องจำกัดอยู่แค่ที่วัดหรือในท่านั่นงสมาธิเสมอไป 

เด็กๆ ที่ชอบการอยู่ร่วมกับคนอื่นๆ มีความสบายใจมีโอกาสที่จะชอบการฝึกสมาธิเป็นกลุ่มกับเพื่อนๆ ในวัยเดียวกับเขา ส่วนถ้าเป็นเด็กๆ ที่อาจจะชอบช่วงเวลาของการอยู่คนเดียว หรือกลุ่มน้อยๆ ก็ไม่ผิดเช่นกัน คุณพ่อคุณแม่อาจเลือกเป็นกลุ่มเล็กๆ หรือจะเป็นโดยตรงกับคุณครูก็ได้นะคะ

สรุป (Key Takeaway)

ที่ว่ามานี้ก็คือ 5 เคล็ดลับการพัฒนาตนเองเชิงสมาธิสำหรับเด็กๆ ง่ายๆ ที่คุณพ่อคุณแม่สามารถใช้ในการชวนให้เด็กๆ หันมาสนใจและชื่นชอบในการทำสมาธินั่นเองค่ะ ฟังดูไม่ยากเลยใช่ไหมคะ

Starfish Labz ขอเป็นกำลังใจให้และเชื่อมั่นว่าถ้าคุณพ่อคุณแม่สามารถชวนเด็กๆ มาทำความเข้าใจในประโยชน์ของการสมาธิได้อย่างดีและตรงใจเขาแล้วละก็ พวกเขาจะต้องอยากลองฝึกดูแน่นอนค่ะ  

อ้างอิง:

• 7 Tips to Teach Children Mindfulness & Meditation | mindbodygreen
• Teach Meditation to Kids: The Best Methods and Resources