ตัวช่วยเร่งด่วน เมื่อต้องเป็นผู้รับฟัง ให้วัยรุ่น

ทำตัวไม่ถูก ไม่รู้จะช่วยแก้ปัญหายังไงดี เวลามีเพื่อนหรือคนใกล้ตัว มาขอคำปรึกษา จะแนะนำหรือแค่ฟัง แล้วไม่ต้องพูดอะไร? พี่ ๆ Starfish Labz แนะนำ อันดับแรกที่ควรทำ คือเคลียร์สมองให้โล่ง เว็บไซต์ nytimes อธิบายเพิ่มเติมถึงวิธีการ โดยให้เราฟังผู้ฟัง เหมือนกับเรากำลังทำ meditation ปล่อยใจสบาย และจดจ่อกับสิ่งที่เพื่อนกำลังเล่า ระหว่างนี้ อะไรที่ผุดขึ้นมาในหัว ทั้งการตัดสินทันที คำแนะนำ ข้อคิดเห็น น้อง ๆ เก็บไว้ก่อน ให้เพื่อนได้เล่าทุกอย่างครบถ้วน 

และเพื่อสวมบทบาทนักฟัง ที่เข้าใจหัวอกผู้พูดได้เป็นอย่างดี ในบทความนี้ พี่ ๆ Starfish Labz เตรียมพร้อมเรียบร้อย กับ ตัวช่วยเร่งด่วน เมื่อต้องเป็นผู้รับฟังให้วัยรุ่น 

มาร่วมหาคำตอบไปพร้อมกันเลย

1. ยอมรับว่าทุกคนมีประสบการณ์ต่างกัน 

เรื่องราวที่แต่ละคนเจอ วิธีการรับมือก็ไม่ต่างกัน เรื่องเล็กของเรา อาจใหญ่สำหรับคนอื่น เพราะฉะนั้นเวลาเพื่อน ๆ มาปรึกษาน้อง เราควรตกลงกับตัวเองก่อน 

ทุกคนมีประสบการณ์ไม่เหมือนกัน เช่น เพื่อนสนิท ที่ได้เกรด 4 ทุกวิชา ติดต่อกันหลายปี แต่วันหนึ่งเกรด 3 โผล่มา 1 ตัว เขามาปรึกษาน้องด้วยความเสียใจ แต่เราก็มองว่า ไม่ใช่เรื่องใหญ่อะไร พี่ ๆ แนะนำให้รับฟังเพื่อน และอยู่เคียงข้างเพื่อน แค่นี้ก็ฮีลใจเพื่อนได้บ้างแล้ว 

2. ไม่ขัดจังหวะผู้พูด 

เคยเป็นไหมเอ่ย เพื่อนมาปรึกษาทีไร ไม่รอให้เพื่อนพูดจบ รีบแนะนำสวนกลับทันที 

เพราะความเป็นห่วง แต่การไปขัดจังหวะแบบนั้น อาจทำให้เรารับฟังปัญหาเขาได้ไม่ครบถ้วน 

เช่น เพื่อนเดินมาปรึกษาที่โต๊ะ ด้วยอารมณ์ที่โกรธกับใครสักคนหนึ่ง พอเพื่อนเอ่ยชื่อขึ้นมา 

น้องก็พูดสอนเพื่อน เพราะเราก็รู้จักคนนั้น สิ่งที่พี่อยากแนะนำ เราต้องคุมตัวเองให้นิ่ง รอให้เจ้าตัวพูดจบ มีคำถามหรืออยากพูดอะไรเก็บไว้ตอนท้ายจะดีกว่า และถ้าเพื่อนไม่ขอคำแนะนำ เราไม่ควรเสนอแนวทางแก้ไขเรื่องนั้น ๆ 

3. ส่งสัญญาณ ว่าฉันฟังเธออยู่  

นั่งฟังพร้อมกับเล่นโทรศัพท์ไปด้วย คุ้น ๆ กับเหตุการณ์นี้ไหม เวลาเพื่อนหรือคนใกล้ชิดมาปรึกษา พี่ ๆ แนะนำวางโทรศัพท์ลงก่อน และใช้โมเมนต์นั้นกับผู้พูด 

อย่าลืมส่งสัญญาณว่าฉันฟังเธออยู่ ผ่านการ พยักหน้า สบสายตา หรือทำเสียงอ่อ จะทำให้คนที่มาปรึกษาเรารู้สึกดี และถ้ามีธุระด่วน ควรแจ้งให้ผู้พูดรู้ก่อน ไม่ใช่เดินออกจากวงสนทนาไปเลย 

4. สัมผัสใจกัน ผ่านชุดคำถาม

ไม่ใช่เรื่องผิดอะไร ถ้าน้อง ๆ อยากแนะนำเพื่อน เวลาพวกเขามาปรึกษาด้วยเรื่องทุกข์ใจ 

แต่จะดีกว่าไหม ถ้าเราใช้คำถามให้เขาเข้าใจสิ่งนั้นมากขึ้นด้วยตัวเอง เช่น ระหว่างที่พูด เธอกำลังรู้สึกอะไรอยู่ ให้เพื่อนได้เช็กความรู้สึกของเขา หรือ ตั้งคำถามให้เพื่อน เธอจะจัดการอย่างไรกับปัญหานี้ ซึ่งช่วยให้เขาตกตะกอน และโฟกัสกับปัจจุบัน หลังจากนั้นเมื่อเพื่อน ถามถึงความคิดเห็นเราเกี่ยวกับเรื่องนั้น ๆ ถ้าน้องมี ก็สามารถพูดได้เลย 

5. ใช้ภาษากายเปิดรับ 

ท่าทางที่เราใช้เวลาเพื่อน ๆ มาปรึกษา ก็ส่งผลกับความรู้สึกผู้พูดด้วยเช่นกัน ลองจินตนาการ ถ้าเรากำลังทุกข์ใจ และเดินไปหาเพื่อนคนหนึ่ง แต่เขาใช้ภาษากาย ทำให้เรารู้สึกเกร็ง เช่น การนั่งฝั่งตรงข้ามกับเรา ทำให้รู้สึกไม่สบายใจเท่าไหร่ ดังนั้น พี่ ๆ แนะนำ เวลามีใครมาปรึกษาเรื่องบางอย่าง ควรใช้ภาษากายเปิดรับ เช่น เลือกนั่งข้าง ๆ ผู้พูด สร้างความรู้สึกอุ่นใจ ไม่กอดอก และสบตา ตั้งใจฟังเขาให้มากที่สุด 

6. สรุปและทวนสิ่งที่เขาทุกข์ใจ

บางครั้งเพื่อนมาปรึกษาเรา แต่เข้าใจไม่ตรงกัน เพราะตีความคนละรูปแบบ การสรุปสิ่งที่เขาพูดมาทั้งหมด สามารถช่วยแก้ไขปัญหานี้ได้ เช่น เพื่อนมาระบายเซตใหญ่ 

เกี่ยวกับคนรัก มีหลายอย่างที่น้องไม่แน่ใจ แต่ก็คิดในหัวว่า อาจจะเป็นแบบนั้น อาจจะไม่ใช่แบบนี้ พี่ ๆ แนะนำให้ถามเพื่อนโดยตรง ที่เธอเล่ามา เรื่องเป็นแบบนี้ใช่ไหม 

การทำแบบนี้ยังทำให้เพื่อนรู้สึกถึงความตั้งใจ ที่น้องเป็นที่ปรึกษาให้เขา 

7. จินตนาการว่าเราเป็นผู้เจอปัญหา 

เรื่องแค่นี้เอง ไม่เห็นมีอะไรเลย บางครั้ง น้อง ๆ อาจเผลอใช้คำพูดแบบนี้ ตอนที่เพื่อนมาปรึกษาปัญหาชีวิต ซึ่งคงจะตัดสินไม่ได้ ว่ามันถูกหรือผิด แต่พี่อยากแนะนำ 

ให้ลองหยุด และสวมหมวกเป็นคนนั้น คนที่กำลังเจอมรสุมลูกใหญ่ในชีวิต ถ้าเราตกอยู่ในสถานการณ์แบบนั้น เราจะรู้สึกอย่างไร มีวิธีการจัดการหรือเปล่า การจินตนาการ จะทำให้น้องรู้สึกเห็นอกเห็นใจ และไม่รีบด่วนตัดสินกับเหตุการณ์ที่เราได้ยิน 

พี่ ๆ เชื่อว่า ทั้ง 7 ข้อนี้ จะเป็นคู่มือ ให้น้อง ๆ พร้อมรับฟังทุกปัญหาจากเพื่อน 

หรือคนใกล้ตัวได้ และเป็นผู้ฟังที่ผู้พูดรู้สึกสบายใจทุกครั้ง ที่ได้พูดคุยด้วย แต่ต้องอย่าลืมดูแลจิตใจของเราด้วยนะ ถ้ายังไม่พร้อมเป็นที่ปรึกษาให้ใคร พักใจสักครู่ 

ชาร์จพลังให้เต็มที่ 

Sources: 

5 Ways to Balance Teen Emotions | Newport Academy |

https://www.newportacademy.com/resources/mental-health/5-ways-balance-te

• Non-judgemental listening | Lloyd's Wellbeing Center |

https://www.lloydswellbeingcentre.co.uk/blog/non-judgemental-listening/

• Five Tips for Nonjudgmental Listening | Mental Health First Aid |

https://www.mentalhealthfirstaid.org/2019/08/five-tips-for-nonjudgmental-listening/

• How to Be a Better Listener - Smarter Living Guides | The New York Times |

https://www.nytimes.com/guides/smarterliving/be-a-better-listener