7 วิธีการสร้างวัฒนธรรมโรงเรียน สำหรับผู้บริหาร

เมื่อพูดถึงวัฒนธรรมโรงเรียน ปฏิเสธไม่ได้เลยว่าผู้บริหารมีอิทธิพลต่อการสร้างวัฒนธรรมโรงเรียนเป็นอย่างมาก ผู้บริหารโรงเรียนที่ดีจะสร้างวัฒนธรรมโรงเรียนผ่านหัวใจหลัก คือ ความเคารพซึ่งกันและกัน ความเชื่อใจ ทัศนคติเชิงบวก และความตั้งใจดี ซึ่งถ้าผู้บริหารโรงเรียนไม่มีหัวใจหลักดังนี้ก็จะไม่สามารถเกิดวัฒนธรรมโรงเรียนได้ 

วันนี้ Starfish Labz จึงจะมานำเสนอ “7 วิธีการสร้างวัฒนธรรมโรงเรียน สำหรับผู้บริหาร” ดังนี้

1. สร้างบรรยากาศของการแลกเปลี่ยนวิสัยทัศน์ : บทบาทสำคัญของผู้บริหาร คือ การสร้างวิสัยทัศน์โรงเรียน ซึ่งวิสัยทัศน์นั้นจะต้องไม่ลอยอยู่ในอากาศ ดังนั้น ผู้บริหารต้อง “สร้างบรรยากาศของการแลกเปลี่ยนวิสัยทัศน์” โดยการเชิญชวนให้ทีมมาร่วมกันคิด ร่วมกันทำ ร่วมเรียนรู้ และปรับเปลี่ยนวิสัยทัศน์ให้ชัดเจนขึ้น วิธีการนี้อาจจะเหนื่อยในช่วงแรก แต่สุดท้ายจะทำให้ทุกคนยอมรับในวิสัยทัศน์นั้นเพราะเกิดจากการมีส่วนร่วมของทุกคน 

2. สร้างความไว้ใจกับทีม และให้ทีมพึ่งพาตัวเองได้ : กุญแจสำคัญขององค์กร คือ การมีบุคลากรที่มีความรับผิดชอบและมีความซื่อสัตย์ บทบาทของผู้บริหารต้อง “สร้างความรู้สึกไว้ใจกับทีม” ให้ทีมได้ “พึ่งพาตัวเอง” ในการรับผิดชอบงานของตัวเองให้ได้ เพราะเมื่อทุกคนสามารถรับผิดชอบงานของตัวเองได้ ก็จะเกิดความรู้สึกไว้วางใจซึ่งกันและกันในองค์กร

3. ลงมือทำด้วยความตั้งใจจริง : บทบาทของคนเป็นผู้นำ ทุกอย่าง ๆ ที่ทำต้องทำด้วย “ความตั้งใจ” ซึ่งความตั้งใจในที่นี้ หมายถึง การตัดสินใจทำอะไรบางอย่างด้วยวิธีใดวิธีหนึ่ง เพื่อให้บรรลุสิ่งที่ตั้งใจไว้ เพราะเมื่อทีมเห็นความตั้งใจจริงของผู้บริหาร เขาจะรู้สึกได้ว่าสิ่งที่ผู้บริหารทำนั้นจะช่วยทำให้วิสัยทัศน์ของโรงเรียนเป็นจริง 

4. ยอมรับความล้มเหลว : บางครั้งผู้บริหารต้องการความสมบูรณ์แบบ แต่อย่างไรก็ตาม การต้องการความสมบูรณ์แบบอาจกลายเป็นข้อผิดพลาดที่ยิ่งใหญ่ ดังนั้น “การยอมรับความล้มเหลว” สามารถสร้างวัฒนธรรมโรงเรียนได้ ในแง่ที่ว่า ทุกคนคือมนุษย์ และหากมองว่าความล้มเหลวคือ “รากฐานของความสำเร็จ” ไม่ใช่สิ่งที่ควรหลีกเลี่ยง นวัตกรรมและความคิดสร้างสรรค์ก็จะสามารถเบ่งบานได้

5. มอบหมายให้ผู้อื่น : หากผู้บริหาร “มอบหมายงาน” ให้ทีมทำ จะช่วยสร้างวัฒนธรรมที่ทำให้ทีมรู้สึกเห็นคุณค่าในตัวเอง อีกทั้งยังเป็นการสร้างประสบการณ์และการเติบโตให้ทีมงานแต่ละคนได้ 

6. ยอมรับการเปลี่ยนแปลง : อย่าเป็นผู้บริหารที่ปฏิเสธนวัตกรรมใหม่ ๆ หรือการลองทำอะไรใหม่ ๆ แต่จงเป็นผู้บริหารที่ “ยอมรับการเปลี่ยนแปลง” ในบางครั้งอาจมีนโยบายใหม่ ๆ เข้ามา เมื่อนั้นให้ยอมรับการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น เพราะเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ ซึ่งการยอมรับการเปลี่ยนแปลงจะเป็นตัวอย่างของการเป็นคนที่ยืดหยุ่นให้กับทีมได้

7. สร้างวัฒนธรรม “กล้าลอง กล้าเสี่ยง” : นวัตกรรมการศึกษาหลาย ๆ อย่างในปัจจุบัน เกิดจากการที่นักการศึกษาทดลองทำอะไรใหม่ ๆ และสุดท้ายสิ่งเหล่านั้นได้สร้างความเปลี่ยนแปลงให้กับวงการศึกษา 

ดังนั้น บทบาทของผู้บริหารจะต้องสนับสนุนให้เกิดการทดลอง เพื่อเกิดการสร้างสรรค์สิ่งใหม่ ๆ เกิดการเปลี่ยนแปลง และเพื่อสร้างวัฒนธรรมโรงเรียนที่ดีให้เกิดขึ้น

แปลและเรียบเรียงจาก :

LYNCH. (2020).7 Ways that principals can influence school culture.