9 วิธีสร้าง Vision Board ตัวช่วยตั้งเป้าหมายเชิงบวก

Vision Board คืออะไร 

กระดาน Vision Board คือกระดานตั้งเป้าหมาย/วางแผนในอนาคตของตนเอง โดยการใช้รูปภาพ ข้อความ หรือภาพวาดที่เป็นความฝันมาติดไว้บนบอร์ด Vision Board แตกต่างกับ New Year’s Resolution ตรงที่ New Year’s Resolution จะโฟกัสในสิ่งที่เราคิดจะ ‘เลิก’ ทำ แต่ Vision Board จะโฟกัสที่การเพิ่มสิ่งดีๆ สิ่งที่สร้างพลังบวกให้กับชีวิตของตนเอง (แปลจาก Sonja Lyubomirsky, Vision Board Goal Setting vs. New Year’s Resolutions) 

Vision Board มีประโยชน์ยังไง 

1. ช่วยให้เด็กๆ จัดลำดับความสำคัญเป้าหมาย คุณค่า หรือความตั้งใจของตนเองเป็น 
2. การทำ Vision Board สร้างความสนุก และทำให้เด็กๆ เกิดจินตนาการได้
3. กระบวนการของการทำ Vision Board คล้ายกับการค่อยๆ ปลูกฝังให้เด็กๆ สร้างเป้าหมายของตัวเอง และเชื่อมโยงเป้าหมายของตนเองกับสิ่งต่างๆ บนโลก 
4. Vision Board เปรียบเสมือน ‘แผนที่’ ไปยังเป้าหมาย เพราะการที่เด็กๆ ได้เห็นข้อความหรือรูปภาพใน Vision Board ของตัวเองที่บ่งบอกถึงเป้าหมาย คุณค่า หรือความฝัน จะช่วยให้เป็นเครื่องเตือนใจเด็กๆ ได้ว่าเขาจะต้องทำอะไรต่อไป เพื่อที่จะไปถึงเป้าหมายนั้น
5. ช่วยให้เด็กๆ มีโฟกัสกับเป้าหมายบน Vision Board ซึ่งเป็นเครื่องมือที่มีประสิทธิภาพสำหรับการสร้างการเปลี่ยนแปลง 

หากคุณครู หรือนักเรียนยังไม่เคยทำ Vision Board ตอนนี้อาจเป็นช่วงเวลาที่เหมาะสมในการทดลองทำ คุณครูก็สามารถทำไปพร้อมกับนักเรียนได้เช่นกันถือเป็นการตั้งเป้าหมายเชิงบวกสำหรับการเปิดเทอมในปีการศึกษาใหมนี้ ซึ่งอาจจะเป็นเป้าหมายที่เกี่ยวข้องกับการเรียน หรือเป็นเป้าหมายส่วนตัวก็ได้ เพื่อที่จะได้รู้จักกันมากขึ้นในช่วงแรกของการเปิดเทอม คุณครูสามารถปรับใช้ Vision Board กับทุกช่วงวัยได้ อยู่ที่วิธีการนำไปใช้ค่ะ ใครพร้อมแล้ว มาลองดูตัวอย่างวิธีการทำกันได้เลยค่ะ

ขั้นตอนที่ 1 : คิดทบทวนกับตนเองถึงสิ่งที่ผ่านมา 

อันดับแรก ลองชวนนักเรียนนั่งนิ่งๆ เพื่อทบทวนสิ่งต่างๆ ในปีที่ผ่านมา โดยอาจตั้งคำถามว่า

‘ตอนนี้เราอยู่ตรงไหน’ 

‘มีอะไรเกิดขึ้น / ไม่ได้เกิดขึ้นกับชีวิตตอนนี้บ้าง’ 

‘เกิดอะไรขึ้นบ้างในปีที่ผ่านมา’

‘มีเป้าหมายอะไรที่สำเร็จไปแล้วบ้าง’ 

‘ได้เรียนรู้อะไรบ้าง’

‘มีอะไรที่เรารู้สึกภูมิใจบ้าง’ 

ขั้นตอนนี้จะช่วยให้นักเรียนกลับมาที่ตัวเอง เพื่อเป็นการตั้งหลักสำหรับทุกๆ ขั้นตอนต่อไป 

ขั้นตอนที่ 2: ตั้งเป้าหมายและจัดลำดับความสำคัญ 

ต่อไปคือ การชวนนักเรียนเริ่มเขียนเป้าหมายของตัวเองโดยคิดถึงสิ่งที่จะเกิดขึ้นในเทอมนี้ หรือเทอมหน้าโดยให้นักเรียนลงมือเขียนลงบนกระดาษ เริ่มจากการคิดถึงเป้าหมายใหญ่ๆ อย่างเช่น เขียนนิยายสักเล่ม, พูดภาษาเกาหลีได้, พาครอบครัวไปเที่ยว เป็นต้นรวมไปถึงเขียนเป้าหมายเล็กๆ เช่น อ่านหนังสือก่อนนอนทุกวัน, เรียนคอร์สออนไลน์ 1 คอร์สทุกวัน เป็นต้นและอย่าลืมที่จะเขียน ‘คำสำคัญในปีนี้’ เช่น ความสุข ความสงบ การเติบโต ลงไปด้วย หลังจากที่เขียนเป้าหมายทุกอย่างลงไปแล้ว ให้ลองจัดลำดับความสำคัญ โดยการตั้งคำถามว่า ‘ในบรรดาเป้าหมายทั้งหมดนี้ ฉันต้องการให้เกิดสิ่งใดมากที่สุด’ โดยวงกลมสิ่งต้องการมากที่สุด และนำสิ่งที่เรา ‘เลือกแล้ว’ มาไว้ใน Vision Baord ในขั้นตอนนี้ อาจจะต้องสร้างความแน่ใจกับตัวเองว่า เป้าหมายที่เลือกมาใช่สิ่งที่สำคัญจริงๆ ที่สุดหรือเปล่า 

ขั้นตอนที่ 3 : หารูปภาพและคำพูดสำหรับ Vision Board ของตัวเอง! 

ขั้นตอนนี้คือการหารูปภาพ และตัดเอาภาพ หรือคำพูดที่สอดคล้องและช่วยให้เราเข้าใกล้เป้าหมายของเรามากขึ้น! นี่คือช่วงเวลาแห่งความสร้างสรรค์! คุณครู และเด็กๆ สามารถไปค้นหารูปภาพจากนิตยสารต่าง ๆ หรือจากอินเทอร์เน็ต ปริ้นท์ออกมา และตัดคำ แต่ยังไม่ต้องแปะอะไรลงไปใน Vision Board Vision Board ของเราก็จะเต็มไปด้วยทั้งคำ และรูปภาพปะปนกันไป ซึ่งไม่ต้องกังวลเรื่องความสวยงาม เพราะนี่คือ Vision Board ของเรา 

ขั้นตอนที่ 4 : ออกแบบหน้าตาให้กับ Vision Board 

ขั้นตอนนี้เป็นทางเลือกหนึ่ง ซึ่งจะทำ หรือไม่ทำก็ได้ มีตัวอย่างการออกแบบ Vision Board โดยใช้ Nine Section Bague (Feng Shui map of life area) ที่แบ่งตารางออกเป็น 9 ช่องซึ่งแต่ละช่องจะเป็นตัวแทนของชีวิตเราในด้านต่างๆ ทำให้เรามองเห็นรอบด้านมากขึ้น หรืออาจจะออกแบบในรูปแบบของ ‘ใยแมงมุม’ ที่เริ่มจากจุดศูนย์กลางของ Board แล้วลากเส้นโยงเชื่อมกันให้เป็นช่องๆ ก็ได้เช่นกัน หลังจากแบ่งส่วนเรียบร้อยแล้ว ให้เขียน ‘เป้าหมาย’ หรือ ‘ความตั้งใจ’ (intention) ลงในแต่ละช่องเสมอ ในขั้นตอนนี้จะช่วยให้ทำให้ Vision Board ของเราสมบูรณ์มากขึ้น เพราะทำให้เราเห็นมุมมองชีวิตของเรารอบด้านว่าเรากำลังให้ความสำคัญกับเรื่องไหนเป็นพิเศษ เช่น เรื่องความสัมพันธ์ เรื่องสุขภาพ หรือว่าทักษะต่างๆ 

ขั้นตอนที่ 5 : นำทุกอย่างมารวมใน Vision Board 

ขั้นตอนนี้ คือการนำเอารูปภาพ และคำพูดที่หามาตั้งแต่ช่วงแรกมาจัดวางให้ตรงความหมายของช่องที่แบ่งไว้ หลังจากจัดวางเสร็จเรียบร้อย ให้ลองถามตัวเองว่า ‘เราพอใจกับ Board ของเราหรือยัง’ ในขั้นตอนนี้ ยังไม่ต้องแปะกาวลงไป เพราะเรายังสามารถปรับเปลี่ยนได้ 

ขั้นตอนที่ 6 : ติดทุกอย่างไว้ด้วยกัน

ขั้นตอนนี้ คือการติดทุกอย่างไว้ด้วยกัน หลังจากที่จัดวางจนพอใจแล้ว ค่อยๆ บรรจงติดรูปภาพ และคำอย่างไม่ต้องเร่งรีบ 

ขั้นตอนที่ 7 : ประดับตกแต่ง

ถึงเวลาใช้ความคิดสร้างสรรค์ เพื่อประดับตกแต่ง Vision Board แล้ว!ไม่ว่าจะเป็นคำพูดภาพวาดเส้นต่างๆ งานศิลปะประเภทตัดแปะต่างๆ หรืออาจจะใช้ริบบิ้น เชือกสวยงาม ประดับตกแต่งด้วยก็ได้ 

ขั้นตอนที่ 8 : จัดวาง Vision Board ให้อยู่ที่ๆ มองเห็นได้ง่าย

เมื่อสร้างสรรค์ Vision Board จนเสร็จเรียบร้อยแล้ว ให้นำ Vision Board ไว้ในที่ที่เรามองเห็นได้ง่าย ไม่ว่าจะเป็น แขวนไว้ที่กำแพงบ้าน บอร์ดประดับผลงานในห้องเรียน พื้นหลังคอมพิวเตอร์ หรือพื้นหลังโทรศัพท์มือถือก็ได้ เพราะการนำ Vision Board ไว้ในที่ที่มองเห็นได้ง่าย เป็นสิ่งที่สำคัญมาก จะช่วยกระตุ้นให้เรามีแรงในทำตามเป้าหมาย 

ขั้นตอนที่ 9 : ให้ Vision Board เป็นเหมือนแผนที่นำทาง 

การทำ Vision Board เป็นแค่การเริ่มต้นเท่านั้น คุณครูสามารถบอกเด็กๆ ว่าให้ใช้ Vision Board เป็นเหมือนแผนที่นำทางสำหรับอนาคตที่อยากให้เป็น 

มี Tips เล็กๆ ที่คุณครูจะแนะนำให้เด็กๆ ได้ดังนี้ 

1. สร้าง To do list ในการลงมือให้เป็นรูปธรรม 
2. ให้กลับมาทบทวน Vision Board ของตนเองอย่างสม่ำเสมอ
3. เขียนบันทึก (Journal) เกี่ยวกับเป้าหมายที่เขียนไว้บน Board 
4. ลองฝึกจินตนาการถึงเป้าหมายดู เช่น ลองหลับตาแล้วจินตนาการว่าเราสามารถทำเป้าหมายให้สำเร็จได้
5. ลองหาสิ่งที่จะช่วยให้เราสามารถทำตามเป้าหมายตามช่องทางต่างๆ ที่เราแบ่งไว้ในตอนแรกได้ 

แปลและเรียบเรียงจาก Jean Van’t Hul, How to make a Vision Board that works in 9 simple steps artfulparent.com/make-vision-board-works-10-steps/