พัฒนาการของเด็กๆ บอกอะไรได้บ้างนะ

ช่วงตั้งแต่แรกเกิดจนถึง 6 ปีเป็นวัยที่สำคัญที่สุดที่จะสร้างพัฒนาการด้านต่าง ๆ ดังนั้นการสอนให้เด็กเกิดการพัฒนาการทั้ง 4 ด้าน ได้แก่ ด้านร่างกาย ด้านสังคม ด้านสติปัญญา และด้านอารมณ์

อันดับแรกต้องเข้าใจความหมายของคำว่า ‘พัฒนาการ’ หมายถึง กระบวนการการเปลี่ยนแปลงด้านวุฒิภาวะ การเพิ่มพูนความสามารถในแต่ละด้านของบุคคล ทำให้บุคคลสามารถทำกิจกรรมต่าง ๆ ได้ก้าวหน้ายิ่งขึ้น ดังนั้นการประเมินเด็ก ๆ ควรจะประเมินทั้ง 4 ด้านดังนี้

> ด้านร่างกาย

• ดูการพัฒนาของมัดกล้ามเนื้อของร่างกาย ดูจากการชอบปีนป่าย ขี่จักรยาน
• การสมมติของสิ่งไม่มีชีวิตว่ามีชีวิต อย่างการชอบเล่นตุ๊กตา หรือพูดคุยกับตุ๊กตา
• การตั้งคำถาม เด็กมักจะตั้งคำถามถึงสิ่งต่างๆรอบตัว เช่น ทำไมรถถึงวิ่ง
• เด็กจะสามารถเชื่อมโยงเหตุการณ์สองเหตุการณ์ได้อย่างเป็นเหตุเป็นผลกัน

> ด้านสังคม

• เด็กจะสามารถดูแลตัวเองได้ เช่น การอาบน้ำ แต่งตัว ทานข้าว แปรงฟัน เด็กควรจะต้องเรียนรู้ที่จะปรับตัวให้เป็นที่ยอมรับของสังคม เช่นการเข้าหาเพื่อน การแบ่งปันสิ่งต่าง ๆ รวมถึงการเชื่อฟังคำสอนของผู้ปกครอง และรู้สึกละอายใจเมื่อทำผิด

> ด้านสติปัญญา

• เด็กวัยอนุบาลเป็นวัยที่ใช้สัญลักษณ์ได้ สามารถที่จะใช้สัญลักษณ์แทนสิ่งของวัตถุและสถานที่ได้ มีทักษะการใช้ภาษาอธิบายสิ่งต่าง ๆ ได้ สามารถที่จะอธิบายประสบการณ์ของตนได้         
• เด็กวัยนี้สามารถที่จะวาดภาพพจน์ในใจได้ การใช้ความคิดคำนึงหรือการสร้างจินตนาการและการประดิษฐ์ เป็นลักษณะพิเศษของเด็กในวัยนี้
• เด็กในวัยนี้เป็นวัยที่มีความตั้งใจทีละอย่าง หรือยังไม่มีความสามารถที่จะพิจารณาหลาย ๆ อย่างผสม ๆ กัน เด็กจะไม่สามารถแบ่งกลุ่มโดยใช้เกณฑ์หลาย ๆ อย่างปนกัน
• ความเข้าใจของเด็กเกี่ยวกับการเปรียบเทียบน้ำหนัก ปริมาตร และความยาว ยังค่อนข้างสับสน เด็กยังไม่มีความเข้าใจเกี่ยวกับความคงตัวของสสาร ความสามารถในการจัดลำดับ การตัดสินใจของเด็กในวัยนี้ขึ้นกับการรับรู้ ยังไม่รู้จักใช้เหตุผล

> ด้านอารมณ์

• เด็กเริ่มมีลักษณะอารมณ์แบบผู้ใหญ่ คือ โกรธ อิจฉา กังวล ก้าวร้าว พอใจ เช่น เมื่อรู้สึกโกรธ จะแสดงอาการกรีดร้องหรือลงไปดิ้นกับพื้น

จากพัฒนาการทั้งหมด การสังเกตพัฒนาการของเด็กจึงเป็นสิ่งสำคัญอย่างมากเพื่อจะได้รับรู้ว่า เด็กมีการพัฒนาอย่างไร เพื่อทำให้เด็กพร้อมที่จะก้าวเข้าสู่การพัฒนาในขั้นต่อ ๆ ไป