Leadership ทักษะแห่งอนาคตที่ควรมีในศตวรรษที่ 21

ปฏิเสธไม่ได้ว่า “ภาวะความเป็นผู้นำ” (Leadership) คือหนึ่งในทักษะแห่งอนาคตที่กำลังมีความสำคัญอย่างยิ่งยวด การมีภาวะความเป็นผู้นำมิใช่เรื่องเพียงแค่ในการทำงาน แต่ยังหมายรวมถึงทักษะแห่งอนาคตในการใช้ชีวิต การกลายเป็น “ผู้นำ” ชีวิตของตนเอง กล้าตัดสินใจ กล้าเดินหน้าทำสิ่งแปลกใหม่ การปลูกฝังให้ลูกมีภาวะความเป็นผู้นำตั้งแต่เนิ่น ๆ จึงถือเป็นสิ่งสำคัญ ความเป็นผู้นำฉบับ ‘How to’ จาก คาริน เฮิร์ท (Karin Hurt) และ เดวิด ดาย (David Dye) นักพูดและเทรนเนอร์ระดับโลกเรื่องภาวะผู้นำ เจ้าของหนังสือรางวัล Winning Well : A Manager’s Guide to Getting Results Without Losing Your Soul ได้แนะนำ 11 วิธีเพื่อให้เด็ก ๆ ได้พร้อมเป็นผู้นำ ไปดูกันว่าทั้ง 11 ข้อจะมีอะไรบ้าง

Leadership คืออะไร?

ในบริบทของการทำงาน ภาวะผู้นำ (leadership) หมายถึง ความสามารถในการปฏิบัติงานของ “ผู้นำ” เพื่อทำให้กลุ่มประสบความสำเร็จ ส่วนในบริบทของการใช้ชีวิต ภาวะผู้นำเองก็ถือเป็นทักษะอย่างหนึ่งที่พ่อแม่สามารถสอน และปลูกฝังให้ลูกรู้จักกล้าคิดกล้าทำ รู้จักลุกขึ้นมา “นำ” แทนที่จะเป็นผู้ตาม กล้าออกสิทธิ์ออกเสียง แสดงความคิดเห็น ตลอดจนลองคิดริเริ่มทำในสิ่งที่ตัวเองสนใจหรืออยากทำ

ประโยชน์ของการมีภาวะผู้นำมีหลากหลาย ในเด็กเล็ก ๆ เป็นที่พิสูจน์แล้วว่าการฝึกให้ลูกมีภาวะผู้นำช่วยให้ลูกมีความมั่นใจ รู้จักแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ ทำงานร่วมกับคนอื่นได้ ตลอดจนรู้จักความรับผิดชอบ ในบริบทของการทำงาน หากลูก ๆ อยากเติบโตเป็นผู้นำ แน่นอนว่าการมีภาวะผู้นำคือทุกสิ่ง การมีภาวะผู้นำที่ดีคือหัวใจในความสำเร็จขององค์กร สมาชิกทุกคนรู้สึกมีเป้าหมาย อยากทำงาน อยากติดตามผู้นำจนกว่างานจะบรรลุจนถึงหมุดหมายดังกล่าว การมีภาวะผู้นำที่ดียังส่งผลต่อวัฒนธรรมองค์กร อันหมายถึง หากองค์กรจะมีวัฒนธรรมอย่างไร ดีหรือแย่ สุขใจหรือเศร้าใจ ก็ขึ้นอยู่กับการทัศนคติและการดำเนินงานต่าง ๆ ของผู้นำ

1. สร้างบทบาทให้เด็กเป็น ‘ผู้ให้’

สร้างสถานการณ์ให้เค้าได้แบ่งปันสิ่งของ และชวนคิดชวนคุยด้วยว่าเค้าคิดอย่างไรกับการให้แบบนี้ เพื่อให้เห็นอกเห็นใจผู้คนที่มีสถานการณ์ไม่เหมือนตัวเอง

2. พูดกับเค้าเหมือนพูดกับผู้ใหญ่

คุยเรื่องสถานการณ์บ้านเมืองกับเด็กได้เลย วิธีนี้จะพัฒนาทักษะการฟังและเคารพมุมมองของผู้อื่น

3. ให้เป็นหนึ่งในผู้ร่วมตัดสินใจปัญหาครอบครัว

เลือกสถานการณ์ที่ต้องการการตัดสินใจ ชวนเด็ก ๆ ลงความเห็น ระหว่างพูดคุย ทุกคนต้องรับฟังกันจริง ๆ

4. สร้างบรรยากาศการอ่าน

ชวนเด็ก ๆ คุยเรื่องคาแรกเตอร์และความสัมพันธ์ของผู้คนในหนังสือ เพื่อให้เด็กเข้าใจบทบาทและมุมมองของผู้คนหลากหลาย

5. พาเด็ก ๆ ไปทำงานด้วย

มอบหมายงานให้เด็กบริหารจัดการจริง ผู้ใหญ่ต้องอธิบายกระบวนการให้ฟังอย่างชัดเจน ถามความเห็นเพื่อให้เด็กออกแบบการทำงาน วิธีนี้สร้างความมุ่งมั่นและการปรับตัวยืดหยุ่น

6. ยอมรับเวลาคุณทำผิด

ชวนคุยเวลาคุณทำอะไรผิดพลาด ให้เด็กรู้ว่าไม่มีใครเพอร์เฟค แต่ความผิดพลาดคือบทเรียน ทุกวัยยังต้องเรียนรู้เพื่อเติบโตอยู่ทุกวัน

7. แวดล้อมด้วยคนที่มีภาวะผู้นำ

เพราะเด็ก ๆ ไม่เรียนจากการสั่งสอน แต่เค้าจะเป็นในสิ่งที่ผู้ใหญ่เป็น เป็นอย่างสิ่งแวดล้อมที่พวกเค้าอยู่

8. ให้เป็นผู้กล่าวต้อนรับเวลามีงานที่บ้าน

วิธีนี้ทำให้เด็ก ๆ ต้องรู้จักทุกคน ออกแบบว่าจะต้องร่างสุนทรพจน์สั้นๆ อย่างไร ไม่ใช่แค่มิตรไมตรีแต่ความมั่นใจที่ได้ทำอะไรด้วยตัวเองย่อมเกิดขึ้น

9. สร้างเครือข่าย

ไม่ใช่แค่รู้จักคนมาก แต่การรู้ว่าเครือข่ายสำคัญ มาพร้อมกับความสัมพันธ์เรื่องความซื่อสัตย์ต่อกลุ่ม ซึ่งสำคัญมากต่อการทำงานเป็นทีม

10. ช่วยเด็กหาอัตลักษณ์ของตัวเอง

ช่วยเด็ก ๆ หา passion ด้วยการชวนคุยหรือเขียนถึงสิ่งที่ตัวเองชอบ เด็ก ๆ รู้ว่าเค้าจะพูดในสิ่งที่ต้องการ นี่คือการรู้จักตัวเอง

11. ถามคำถามที่เฉียบคม

เช่น ‘ถ้าไม่ทำวิธีนี้ ทำวิธีอื่นได้มั้ย?’ คำถามชวนคิดและไม่ชี้นำเหล่านี้จะช่วยร่างกรอบความคิดให้ชัดเจน และเด็ก ๆ เองจะได้นำทักษะของผู้นำข้อนี้ไปใช้ในชีวิตประจำวันด้วย

และสำหรับการสร้างทักษะแห่งอนาคตอย่างภาวะผู้นำในเด็กนั้นครอบครัวถือว่าเป็นก้าวแรกที่จะทำให้การฝึกฝนครั้งนี้สำเร็จ โดยการเปิดโอกาสให้เด็กได้คิดหรือทำอะไรด้วยตนเอง ตัดสินใจเลือก และรับผิดชอบ เน้นการพัฒนาศักยภาพเด็กให้สามารถทำงานร่วมกับผู้อื่นได้ เข้าใจผู้อื่น

ขอบคุณข้อมูลจาก 

• thepotential.org/2019/08/09/leadership-environment-for-kids-info/
• https://thaiwinner.com/what-is-leadership/