ระบบติดตามช่วยเหลือนักเรียน

การพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้เรียนให้มีความสมบูรณ์พร้อม ทั้งร่างกาย สติปัญญา จิตใจ ความรู้ความสามารถ คุณธรรมจริยธรรม ตลอดจนให้มีทักษะในการดำรงชีวิต ดังนั้นภายในโรงเรียนจึงมีส่วนสำคัญในการสร้างเสริมคุณภาพชีวิตผู้เรียน ให้เกิดทิศทางที่ดีและส่งเสริมผู้เรียนได้เรียนรู้ตามความสามารถ ความพร้อมที่ตรงต่อความต้องการเพื่อแก้วิกฤติสังคมที่อาจจะเกิดขึ้นในอนาคต จึงควรนำระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนมาประยุกต์ใช้และพัฒนาให้เหมาะสมกับบริบทของแต่ละโรงเรียน

บทความนี้ Starfish Labz มีข้อมูลเกี่ยวกับ ระบบติดตามช่วยเหลือนักเรียน ซึ่งเป็นบทสัมภาษณ์จากนักพัฒนาการศึกษามูลนิธิโรงเรียนสตาร์ฟิชคันทรีโฮม ที่จะมาบอกเล่าเรื่องราวดีๆ จากประสบการณ์จริงในเรื่อง เทคนิควิธีการที่จะเข้ามามีบทบาทความสำคัญในการช่วยเหลือนักเรียนมาฝากกันค่ะ 

ความสำคัญของระบบติดตามการช่วยเหลือนักเรียน

ในมุมมองของโค้ชขวัญ เห็นว่าจากสถานการณ์สภาพสังคมในปัจจุบันมีการเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะในช่วงการระบาดของโควิด-19 ที่ผ่านมา ซึ่งส่งผลกระทบกับวงการศึกษามาก ในเรื่องของการจัดการเรียนการสอนที่อยู่ในรูปแบบออนไลน์ รวมถึงความพร้อม ในการเรียนรู้ของนักเรียนที่มีไม่เท่ากัน 

ดังนั้น ในฐานะที่เราเป็นส่วนหนึ่งร่วมกับโรงเรียน ได้เห็นถึงความสำคัญในระบบช่วยเหลือนักเรียนที่มีความต้องการในเรื่องของการศึกษา โค้ชมองว่าโรงเรียนและครูมีส่วนสำคัญอย่างยิ่ง ที่ควรมีการจัดระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนมาใช้เพื่อสนับสนุน ช่วยเหลือในการป้องกันปัญหา

ที่อาจจะเกิดขึ้นในอนาคต อีกทั้งการนำระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนส่งผลให้คุณครูได้เกิด การพัฒนาตามบริบทของโรงเรียน ซึ่งเป็นการช่วยพัฒนาคุณภาพชีวิตของนักเรียนให้มีความสมบูรณ์พร้อมทั้งร่างกาย จิตใจ สติปัญญา และมีคุณธรรม จริยธรรมในการดำเนินชีวิตต่อไปได้

ระบบช่วยเหลือที่ดีคืออะไร

ในมุมมองของโค้ชขวัญคิดว่า จะต้องมีการเน้นกระบวนการในการดำเนินงานดูแลช่วยเหลือนักเรียนอย่างมีขั้นตอน ด้วยเครื่องมือการทำงานที่ชัดเจน โดยควรมีฝ่ายต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องในโรงเรียนรวมถึงคณะครูมาเป็นบุคลากรหลัก ในการดำเนินการส่งเสริมดูแลช่วยเหลือนักเรียน ในด้านต่าง ๆ และต้องเกิดความร่วมมือของบุคลากรทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องกับสถานศึกษา การทำงานร่วมกันของทุกฝ่ายจะทำให้นักเรียนได้รับการดูแลและช่วยเหลืออย่างทั่วถึงและตรงตามสภาพปัญหาจริงที่สุด รวมถึงตัวนักเรียนก็จะเกิดความรู้สึกที่ดีจากการได้รับความดูแลช่วยเหลือ การเอาใจใส่ และมีความสุขมากยิ่งขึ้นจากทุกฝ่ายที่ตั้งใจในการให้ความช่วยเหลือนักเรียน

ความประทับใจที่ได้เป็นส่วนหนึ่งในการช่วยเหลือนักเรียน

จากที่โค้ชขวัญได้ทำงานร่วมกับโรงเรียนในเครือข่ายเห็นได้ว่าโรงเรียนได้ให้ความสำคัญในการสร้างสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัยสำหรับนักเรียน โรงเรียนมีการจัดระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนด้อยโอกาส หรือที่มีความต้องการพิเศษ โดยโรงเรียนมีการประสานกับผู้ปกครองให้เข้ามามีส่วนร่วมในการวางแผนร่วมกันกับโรงเรียน ซึ่งเป็นจุดที่ได้เห็นทุกฝ่ายมีเป้าหมายร่วมกัน  ในการพัฒนาการเรียนรู้ และร่วมพูดคุยถึงปัญหาเพื่อวางแนวทางแก้ไข ส่งผลดีโดยตรงสู่เด็กนักเรียน ซึ่งเป็นความประทับใจที่โค้ชขวัญได้เห็นและมีส่วนในการทำงานร่วมกันเพื่อหาแนวทางช่วยเหลือนักเรียนได้อย่างดีที่สุด

จากบทสัมภาษณ์: นางสาวพัชรินทร์ กันธิยะ (โค้ชขวัญ) นักพัฒนาการศึกษา มูลนิธิโรงเรียนสตาร์ฟิชคันทรีโฮม

ความเข้าใจที่คลาดเคลื่อนของการติดตามการช่วยเหลือนักเรียน 

ในมุมมองของโค้ชนัทนั้น ไม่ใช่หน้าที่ของฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง แต่ต้องเกิดจากความร่วมมือของผู้ปกครอง ครู และเครือข่ายองค์กรภายนอก เริ่มจากบทบาทของโรงเรียนต้องมีการกำหนดนโยบายวางแผน ป้องกัน และช่วยเหลือนักเรียนเป็นรายบุคคล รายกลุ่ม รายกรณี ส่วนคุณครูจะต้องมีการสำรวจข้อมูลนักเรียนเป็นรายบุคคลแล้ววิเคราะห์ข้อมูลและจำแนกข้อมูล เพื่อหาวิธีการหรือแนวทางในการป้องกัน เพื่อแก้ไขปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้นได้ และมีการประสานจากผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางให้เข้ามาช่วยเหลือเป็นรายกรณี

ผู้ปกครองมีบทบาทสำคัญอย่างไร

ในการช่วยเหลือนักเรียนโค้ชนัทคิดว่า เด็กแต่ละคนมีพื้นฐานความแตกต่างตามบริบทและสภาพแวดล้อมของครอบครัวนั้น เช่น เด็กบางคนอาศัยอยู่กับตายาย เด็กบางคน พ่อแม่ก็แยกกันอยู่ เด็กบางคนก็อาศัยอยู่กับผู้อื่นที่ไม่ใช่พ่อแม่ ฯลฯ ฉะนั้น บทบาทของผู้ปกครองจึงมีส่วนสำคัญในการดูแลเด็กอย่างใกล้ชิด ต้องสร้างความไว้วางใจ สร้างพื้นที่ปลอดภัย และต้องคอยสังเกต คอยซักถามพูดคุยกับเด็กเป็นประจำ และผู้ปกครองจะต้องเป็นแบบอย่างที่ดีให้กับเด็ก ๆ มีการสร้างระบบเครือข่ายของผู้ปกครองในการช่วยเหลือดูแลให้ความปลอดภัย มีการแลกเปลี่ยนข้อมูลกันเพื่อช่วยเหลือดูแลกัน รวมถึงติดต่อสื่อสารเพื่อหาทางแก้ไขเมื่อเกิดปัญหา

คำแนะนำในการประสานงานร่วมกับผู้ปกครองในการช่วยเหลือโรงเรียน

ในมุมของโค้ชนัทนั้นคิดว่าระบบการป้องกันดูแล ช่วยเหลือ ต้องขึ้นอยู่กับบริบทของโรงเรียนนั้น ๆ ซึ่งโรงเรียนส่วนใหญ่จะมีระบบป้องกัน ดูแลช่วยเหลือ ด้านความปลอดภัยให้กับเด็กอยู่แล้ว โค้ชจะแนะนำในเรื่อง การเก็บข้อมูลนักเรียนเป็นรายบุคคล แล้ววิเคราะห์ ประเมิน สถานการณ์ความเสี่ยงของเด็กแต่ละคน เช่น ถ้าเด็กคนไหนอยู่กับครอบครัวหรือมีสภาพแวดล้อม ที่มีคนดื่มสุราโอกาสที่เด็กจะดื่มสุรามีสูง เพราะเห็นจนชิน และคิดว่าเป็นเรื่องปกติ ดังนั้น โรงเรียนและครู ผู้ปกครองต้องร่วมมือกันสร้างพื้นที่ปลอดภัยให้กับเด็ก ๆ ทั้งภายในโรงเรียนและนอกโรงเรียน

จากบทสัมภาษณ์: นางสาวศิรินันท์ ช้างน้อยอำไพ (โค้ชนัท) นักพัฒนาการศึกษา มูลนิธิโรงเรียนสตาร์ฟิชคันทรีโฮม