โรงเรียนยุคใหม่ผนึกกำลังอย่างไร ให้นักเรียนตั้งเป้าหมายเป็น

โลกในยุคปัจจุบันเป็นสังคมของการเรียนรู้ที่มีข้อมูลข่าวสารที่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา จึงจำเป็นที่นักเรียนจะต้องใฝ่หาความรู้ทั้งการเรียนรู้ด้วยตนเอง การเรียนรู้จากสถานศึกษา จากสิ่งแวดล้อม หรือแม้แต่การเรียนรู้จากผู้รู้ ผู้มีประสบการณ์ โดยเฉพาะทางด้านการศึกษา การแนะแนวถือได้ว่าเป็นกระบวน การช่วยเหลือให้บุคคลรู้จักและเข้าใจตนเองมากขึ้นในการต่อยอดให้การเรียนรู้ประสบผลสำเร็จและเป็นไปตามเป้าหมายที่วางไว้ โดยกิจกรรมในครั้งนี้ ได้มีโรงเรียนต้นเรื่อง คือ โรงเรียนอุดมสิทธิศึกษา ที่จะร่วมแบ่งปันถึงวิธีการแนะแนว รวมถึงไอเดียต่างๆ ที่นำมาปรับใช้ในการเรียนการสอนให้เด็กตั้งเป้าหมายเป็น เพื่อต่อยอดการเรียนรู้สู่อาชีพที่ใฝ่ฝันได้

โรงเรียนอุดมสิทธิศึกษา จังหวัดกาญจนบุรี ดำเนินงานบริหารโดยเน้นโครงสร้างหลักในการปฏิบัติงานวิชาการ งานบริหารบุคคล งบประมาณ และงานบริหารทั่วไป จากบริบทของนักเรียนส่วนใหญ่อยู่บนพื้นที่สูง ถิ่นทุรกันดาร มีความแตกต่างเรื่องของชาติพันธ์ และความยากลำบากในการเข้าถึงการเรียนรู้ โรงเรียนจึงได้ตั้งเป้าหมาย ทำอย่างไรให้เด็กมีพัฒนาการด้านการเรียนรู้และการจัดการตนเอง หรือที่เรียกว่า “นักเรียน SMART” ซึ่งโรงเรียนได้ดำเนินการแก้ไข พัฒนา ปรับปรุงและให้การสนับสนุน ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของการเรียน การจัดหลักสูตร การเรียนรู้ โดยเฉพาะการแนะแนวต้องมี 3 ด้าน คือ การศึกษาเรียนรู้ตนเอง การศึกษาพัฒนาการเรียน และการพัฒนาอาชีพ ซึ่งถือว่าเป็นส่วนสำคัญในการตอบสนองความหลากหลายของนักเรียน

จากการที่โรงเรียนได้เข้าสู่ระบบช่วยเหลือนักเรียน ได้ดำเนินการเยี่ยมบ้านและให้การแนะแนวนักเรียน พบว่า บริบทของนักเรียนมีค่อนข้างหลากหลาย รวมถึงความแตกต่างของผู้ปกครองและสิ่งแวดล้อมรอบด้าน ถือว่าเป็นความท้าทายในการออกแบบวิธีการจัดการเรียนรู้เพื่อให้เข้าถึงผู้เรียนได้ง่าย จึงได้มีการสร้างบรรยากาศในห้องเรียนที่เน้นความเป็นกันเอง โดยเริ่มจากการพูดคุยด้วยภาษาวัยรุ่น การใช้คำถามกับนักเรียนทุกครั้ง เพื่อให้ทราบมุมมองของนักเรียนในการออกแบบการจัดการเรียนการสอนในห้องเรียน การสร้างความคุ้นชินกับนักเรียนผ่านสื่อโซเซียล และการสอนที่ใช้ปัญหาเป็นฐาน เน้นปลายเปิด เพื่อให้นักเรียนรู้สึกว่าไม่มีผิด ไม่มีถูก สามารถที่จะแสดงความคิดเห็นได้ ตลอดจนเป็นห้องที่เด็กสามารถทำกิจกรรมหรือเล่าเรื่องราวแลกเปลี่ยนแชร์ความคิดเห็นซึ่งกันและกัน ผ่านกระบวนการ Share-Share-Charge ซึ่ง share ตัวที่ 1 คือ การที่เด็กร่วมแบ่งปันกับครู share ตัวที่ 2 คือ การแบ่งปันกลับจากครู และ charge เป็นการเติมเต็มสิ่งที่นักเรียนขาด เพื่อเป็นการสร้างแรงบันดาลใจให้ทั้งผู้เรียนและครูในการสร้างเป้าหมาย ทำให้เด็กตระหนักรู้ในตนเอง เข้าใจความคิดตนเอง มองเห็นเป้าหมายที่ชัดเจนมากขึ้น ทราบถึงปัญหาที่พบและหาแนวทางในการแก้ไข ตลอดจนเป็นการเปิดโอกาสให้เด็กได้คิดแบบไม่มีกรอบ ไม่มีผิด-ถูก ได้ลองทำ ลองคิดในรูปแบบของตนเอง เป็นเหมือนห้องเรียนแนะแนวที่ควรจะเป็น รวมถึงมีวิธีการคิดที่ส่งเสริมและพัฒนาไปถึงเป้าหมายอย่างชัดเจนได้

สำหรับสิ่งที่เกิดขึ้นกับตัวผู้เรียนในการเรียนวิชาแนะแนว ทำให้นักเรียนเริ่มค้นพบตัวเองและมองเห็นสิ่งที่ตนเองอยากจะเป็น มีการวิเคราะห์ตัวเองถึงความถนัดหรือสิ่งที่ชอบจนเกิดเป็นภาพชัดเจนมากขึ้น ตลอดจนเด็กสามารถรับมือกับความคาดหวังที่ไม่สามารถไปถึงที่หวังได้ (ยังไม่บรรลุเป้าหมาย) แต่เด็กสามารถกลับมาทำเป้าหมายนี้ได้อีกครั้ง ถ้ามองในมุมที่แตกต่างจะพบว่า มุมที่เด็กมีความสุขกับการประสบความสำเร็จกับสิ่งที่เขาตั้งใจ กับอีกมุมหนึ่งถ้าเขาไม่ประสบความสำเร็จหรือเขายังไม่ถึงเป้าหมายเด็กจะมีวิธีรับมือหรือกระบวนการในการคิดที่จะปรับเปลี่ยน mindset อย่างไร ให้สามารถยืดหยุ่นกับปัญหาได้

เห็นได้ว่า ในส่วนของบริบทต่างๆ ทุกภาคส่วนได้ให้ความร่วมมือ ส่งเสริมซึ่งกันและกัน ตั้งแต่ผู้บริหารเปิดโอกาส เปิดนโยบายให้เกิดการเรียนรู้ ส่วนครูแนะแนวมีกระบวนการ และวิธีการเรียนรู้ที่เปิดโอกาสให้กับนักเรียน และผู้เรียนที่ได้รับนโยบายหรือการตั้งเป้าหมายต่างๆ ของทั้งโรงเรียน ห้องเรียน ส่งผลให้ผู้เรียนมีความมั่นใจ สามารถแสดงออกทางด้านความคิดเห็น สามารถที่จะลองผิดลองถูกได้ ซึ่งถือว่าเป็นสิ่งที่ดี ทั้งนี้ สามารถรับฟังไอเดียดีดีให้นักเรียนตั้งเป้าหมายเป็นเพิ่มเติม ได้ที่ www.facebook.com/starfishlabz/videos/1475420219538786

ผอ.เจริญ พรหมมา โรงเรียนอุดมสิทธิศึกษา

ครูชนะศักดิ์ คัมภิรานนท์

น้องกัลยาณี