My hero Academia กับการช่วยเหลือ

เราเคยเห็นคนยืนงงๆ เหมือนไม่แน่ใจว่า สายรถไฟฟ้าที่ขึ้นมานั้นถูกไหม ดูเขาพยายามมองแผนที่แล้วมองแผนที่อีก ในใจก็อยากจะช่วยแต่ก็กลัว หรือเราอาจจะรู้สึกว่า เดี๋ยวก็มีคนช่วยแทนเราเอง ซึ่งบางครั้งเราก็สงสัยตนเองอยู่ว่า กลัวทำไม หรือ รอคนอื่นทำไม เพราะการช่วยเหลือคนอื่น เป็นเรื่องที่ดี ซึ่งปรากฎการณ์แบบนี้สามารถอธิบายด้วย Bystander effect คือ  ปรากฎการณ์ที่คนเราอยากจะเข้าไปช่วยเหลือคนอื่นน้อยลงเมื่อมีคนจำนวนมากๆ อยู่ในเหตุการณ์นั้น เพราะคนเราอาจจะเกิดความรู้สึกขัดแย้งในใจว่า เดี๋ยวคนที่อยู่ตรงนั้นก็ช่วย ไม่ต้องเป็นเราก็ได้ เราจะเหมือนรู้สึกว่าไม่ต้องเป็นฉันก็ได้ที่เข้าไปช่วย ซึ่งหลายๆ คนก็อาจจะรู้สึกแบบนี้ จนสุดท้ายอาจจะไม่มีใครเข้าไปช่วยเลยก็ได้

แล้วคนเรามีวิธีลด Bystander effect ของตนเองได้อย่างไรบ้าง? เราคิดว่าคนเราจำเป็นต้องมี 3 ข้อนี้คือ 

1. เราต้องสังเกตว่ามีอะไรเกิดขึ้น มันฉุกเฉินมากไหม
2. เราต้องรู้สึกให้ได้ว่า ฉันต้องช่วย 
3. เลือกวิธีการช่วยเหลือ และลงมือทำ

และเมื่อเราลองนำทั้ง 3 ข้อนี้มาเปรียบเทียบกับการกระทำของเหล่านักเรียนฮีโร่ในการ์ตูน My hero academia เราจะพบประเด็นไหนบ้างดังนี้ค่ะ

ฉากแรกที่อยากนำมาวิเคราะห์แม้ว่าจะเก่าไปเสียหน่อย แต่ก็คงเป็นฉากประทับใจของใครหลายๆคน นั่นคือฉากที่เดกุ วิ่งเข้าไปช่วยคัตจัง ตอนคดีมนุษย์โคลน ทั้งๆที่ตนเองไม่มีพลังอะไรเลย แต่ที่วิ่งเข้าไปช่วยนั้น มันเป็นเพราะความรู้สึกว่าต้องเข้าไปช่วยมันสำคัญมาก ซึ่งเมื่อเราลองมาวิเคราะห์การกระทำของเดกุ เราจะพบว่า เดกุเป็นคนที่สังเกตว่าสถานการณ์ที่คัตจังโดนมนุษย์โคลนจับ มันเป็นเหตุการณ์ที่ฉุนเฉิกมาก เพราะตอนที่โดนจับมันจะรู้สึกเหมือนไม่มีอากาศหายใจ 

(เพราะเดกุเคยโดนจับมาก่อน) และสิ่งที่เกิดขึ้นต่อมาคือ เดกุ เขารู้สึกว่าต้องช่วย และสุดท้ายเขาจึงตัดสินใจวิ่งเข้าไปช่วยอย่างไม่ได้มีแผนอะไร พอเรามาวิเคราะห์ดีๆ เราก็รู้สึกว่าเดกุ เขาเท่ห์มากๆเลยนะ เพียงแต่อาจจะนำมาใช้อ้างอิงในชีวิตจริงไม่ได้เท่าไหร่ การกระทำในข้อสุดท้ายที่วิ่งออกไปช่วยนั้น อาจจะไม่ถูกต้องเท่าไร เพราะมันดูเป็นการกระทำที่เกินตัว และเสี่ยงอันตราย (แต่ในการ์ตูน เดกุ เขาเป็นพระเอก ไม่ว่าอย่างไรเขาก็ต้องรอด)

อีกฉากหนึ่งที่อยากมาเล่า ก็ยังคงเป็นเรื่องราวของเดกุเช่นเดิม แต่เรื่องราวในครั้งนี้ เราจะเห็นการพัฒนาและการตัดสินใจที่ดีของเดกุเป็นอย่างมาก นั่นคือ ฉากช่วงตอนที่เดกุจะไปช่วย เอริจัง เด็กสาวเป็นต้องทุกข์ทรมานในการเป็นหนูทดลอง ซึ่งในครั้งแรกที่เดกุบังเอิญเจอกับเอริจังที่ข้างถนน เขาก็พยายามจะช่วยเด็กคนนี้ให้ได้ เพราะเขารู้ว่ามันเป็นเรื่องฉุกเฉิน และมีความรู้สึกว่าต้องช่วย แต่จากการประเมินสถานการณ์ของเขาและรุ่นพี่ โทงาตะ (ถึงแม้ว่าความคิดหลักๆ จะมาจากรุ่นพี่ก็ตาม) พบว่า ในสถานการณ์ตอนนี้พวกเขานั้นยังมีกำลังไม่พอที่จะช่วยเด็กคนนี้ และถ้าหากผลีผลาม อาจจะเป็นการแหวกหญ้าให้งูตื่น ดังนั้น พวกเขาจึงต้องจำใจปล่อยมือเด็กคนนี้ไป แต่การปล่อยไปในครั้งนี้ต้องถือว่าเป็นการตัดสินที่ถูกต้อง เพราะมันทำให้ทีมของเขาได้ข้อมูลมากขึ้นเกี่ยวกับองค์กรที่ใช้เอริจังเป็นหนูทดลอง และมีทิศทางในการวางแผนที่ดีมากขึ้น จนในท้ายที่สุดของเรื่องราวเมื่อพวกเขาวางแผนกันเรียบร้อย พวกเขาก็สามารถรวมพลังไปช่วยเอริจังได้ในที่สุด 

จากตัวอย่างที่ยกมา เราจะพบแล้วว่าสิ่งสำคัญของการไปช่วยเหลือ มันคือความรู้สึกที่อยากจะช่วยและวิธีการช่วยเหลือ ดังนั้น เราก็อยากจะชวนทุกๆคน มามีความรู้สึกที่อยากจะช่วยเหลือผู้อื่น และหาวิธีการช่วยเหลือที่ดีที่สุดนะคะ มาเป็นฮีโร่ในแบบของเรากันเถอะค่ะ 

อ้างอิง 

www.verywellmind.com/what-is-prosocial-behavior-2795479