เมื่อลูกพูดไม่ชัด ไม่ใช่เรื่องเล็ก

ปัญหาลูกพูดไม่ชัดอาจจะดูไม่ใช่เรื่องใหญ่ก็จริง แต่การพูดไม่ชัดในบางคำ หรือหลายคำอาจจะส่งผลต่อทั้งการสื่อสาร การเรียนในอนาคต (เนื่องจากออกเสียงผิดก็จะเขียนผิดไปด้วย) และที่สำคัญคือส่งผลต่อความมั่นใจของลูกด้วยค่ะ 

เข้าใจร่างกายและพัฒนาการ

คุณพ่อ คุณแม่ บางคนลูกเพิ่งเข้าอนุบาลก็บ่นเรื่องลูกออกเสียง ร.เรือ ไม่ชัดเสียแล้ว ทั้งๆที่ตามพัฒนาการนั้น เด็กวัยอนุบาลบางคนยังไม่สามารถ กระดกลิ้นเพื่อออกเสียง ร.เรือ ได้ ดังนั้น เราจึงขอแนะนำให้คุณพ่อคุณแม่เข้าใจพัฒนาการกล้ามเนื้อมัดเล็ก และการออกเสียงของลูกกันก่อนตามนี้ 

• ในช่วงอายุ 1 ปี เด็กจะเริ่มพูดได้เป็นคำที่มีความหมาย เช่น แม่ หม่ำ ไป มา เป็นต้น 
• ในช่วงอายุ 2 ปี จะเริ่มพูดได้เป็นประโยค โดยเด็กจะเริ่มออกเสียงชัดเจนในพยัญชนะต่าง ๆ ตามช่วงวัย ช่วงอายุ 2.1- 2.6 ปี เสียงพยัญชนะที่พูดได้ชัดคือ ม, น, ห, ย, ค, อ ช่วงอายุ 2.7 - 3 ปี เสียงพยัญชนะที่พูดได้ชัดจะเพิ่มเสียง ว, บ, ก, ป เข้าไป 
• ในช่วงอายุ 3 - 4 ปี  ลิ้นจะทำงานได้ดีขึ้น เด็กก็จะเริ่มออกเสียง ร.เรือ ล.ลิง ได้ ช่วงอายุ 3.1 - 3.6 ปี เพิ่มเสียง ท, ต, ล, จ, ผ ช่วงอายุ 3.7- 4 ปี เพิ่มเสียง ง, ค 
• ในช่วงช่วงอายุ 4.1- 4.6 ปี เพิ่มเสียง ฟ ช่วงอายุ 4.7- 5 ปี เพิ่มเสียง ช ช่วงอายุ 5.1- 5.6 เพิ่มเสียง ส และอายุ 7 ปีขึ้นไป เพิ่มเสียง ร

เมื่อทราบดังนี้แล้วก็สามารถใช้เปรียบเทียบกับพัฒนาการของลูกได้ค่ะ แต่อย่าลืมว่าเด็กทุกคนไม่ได้มีพัฒนาการที่เท่ากันเป๊ะๆ อาจมีช้าเร็วบ้าง หากยังอยู่ในช่วงวัยใกล้เคียงก้อย่าเพิ่งตกใจไปค่ะ

ลูกพูดไม่ชัดเกิดจากอะไรได้บ้าง?

โดยปัญหาการพูดไม่ชัดของลูกนั้นเกิดขึ้นได้จาก 2 ปัจจัยหลัก ๆ นั่นคือ

1. ปัจจัยทางด้านร่างกาย เกิดจากโครงสร้างอวัยวะในการออกเสียง เช่น ปาก ลิ้น ฟัน ที่ผิดปกติ เช่น ถ้าลิ้นไม่กระดก มีเอ็นยึดใต้ลิ้น เมื่อพูดเสียงที่ต้องกระดกลิ้นจะทำให้มีปัญหา เช่น การออกเสียง ร.เรือ หรือโครงสร้างเพดานอ่อนผิดปกติ ทำให้เด็กพูดเสียงบู้บี้ อู้อี้ เป็นต้น
2. ปัจจัยทางด้านสิ่งแวดล้อม เกิดจากการเลี้ยงดู เช่น เวลาที่เด็กพูดไม่ชัดแล้วพ่อแม่หัวเราะชอบใจ ชมว่าน่ารัก ก็จะทำให้เด็กเข้าใจว่าคำเหล่านั้นเป็นคำที่ถูก จึงพูดไม่ชัด 

ข้อห้าม เมื่อลูกพูดไม่ชัด

ที่บ้าน 

ห้ามล้อเลียนลูก เพราะจะทำให้ลูกรู้สึกอับอาย สูญเสียความมั่นใจ ไม่อยากพูด รวมถึงไม่กล้าพูดอีก รวมถึงห้ามคนในบ้านล้อเลียนลูกด้วย แม้ว่าผู้ใหญ่จะเห็นว่าเป็นเรื่องขำๆ แต่คุณพ่อคุณแม่ต้องให้เหตุผลที่หนักแน่นกับคนในบ้าน ว่าการล้อเลียนนั้นมีแต่จะทำให้สภาพจิตใจลูกแน่ และไม่ได้ช่วยให้ลูกพูดชัดขึ้น

ที่โรงเรียน

แจ้งครูประจำชั้น เพื่อให้ช่วยสังเกตพฤติกรรม และช่วยอธิบายเด็กๆคนอื่นๆ ว่าไม่ควรล้อเลียนลูก คอยระวังการถูก Bully

เมื่อลูกพูดไม่ชัด เมื่อไหร่จึงต้องพบแพทย์

หากลูกไม่สามารถออกเสียงต่าง ๆได้ตามพัฒนาการของช่วงวัยแล้ว หากลูกมีอายุเกิน 2 ขวบแล้วยังพูดไม่ชัด คุณพ่อคุณแม่สามารถปรึกษาแพทย์เพื่อประเมินหาสาเหตุได้ จากนั้นก็จะเข้าขั้นตอนการรักษา หรือการบำบัดการพูดต่อไป โดยแพทย์จะประเมินโครงสร้างภายในช่องปากของเด็กก่อนว่ามีส่วนที่ผิดปกติหรือไม่ และตรวจการได้ยินของเด็กว่าปกติดีไหม เพราะการได้ยินไม่ชัดก็จะส่งผลให้ลูกพูดไม่ชัดด้วย 

หากเป็นการผิดปกติของอวัยวะในช่องปากที่เกี่ยวกับการออกเสียง ก็มีวิธีที่จะบำบัดการออกเสียงของลูก แต่หากเป็นมากอาจต้องได้รับการผ่าตัดควบคู่ไปกับการบำบัดต่อไป

เรื่องพูดไม่ชัด ไม่ใช่เรื่องเล็กค่ะ แต่จะส่งผลกับลูกแน่นอน ทั้งในระยะสั้น และในระยะยาว ทั้งกับการเรียน และการใช้ชีวิตในสังคม แต่เรื่องนี้สามารถแก้ได้เพียงแค่คุณพ่อคุณแม่ต้องไม่ปล่อยปละละเลย หรือคิดว่าเป็นเรื่องเล็ก เพราะก็เหมือนกับทุกโรคค่ะ ถ้าเรารู้ตัวก่อน ย่อมรักษาได้ง่าย และไวกว่าแน่นอน