ทำความรู้จัก Thinking Based Learning แนวทางการเรียนที่กำลังมาแรง

Starfish Labz 2253 views • 3 เดือนที่แล้ว

ทำความรู้จัก Thinking Based Learning แนวทางการเรียนที่กำลังมาแรง

ต้องยอมรับว่าการเรียนการสอนแบบเดิม ๆ อย่างการให้ท่องจำหรือทำตามผู้สอนอาจไม่ตอบโจทย์ผู้เรียนในยุคปัจจุบัน ด้วยเหตุนี้จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่การเรียนการสอน Active Learning แบบ Thinking Based Learning ได้รับความสนใจมากขึ้น แต่การสอนแบบนี้คืออะไร และมีแนวทางอย่างไรบ้างนั้น มาดูกันเลย

Thinking Based Learning คืออะไร

Thinking Based Learning หรือการเรียนรู้ผ่านการคิดขั้นสูง เป็นหนึ่งในรูปแบบการเรียนการสอนแบบ Active Learning หรือแนวทางการสอนที่เน้นส่งเสริมให้นักเรียนมีส่วนในกระบวนการเรียนรู้ ซึ่งการสอนแบบ Thinking Based Learning จะเน้นให้นักเรียนใช้กระบวนการคิด พิจารณาประเมินอย่างเชื่อมโยง ค้นหาหลักฐานมาสนับสนุนคำตอบที่ได้ด้วยตัวเอง และสรุป รวมถึงนำไปใช้อย่างมีหลักการ เพราะฉะนั้นผู้สอนจึงต้องกระตุ้นให้ผู้เรียนเกิดกระบวนการการคิดและขยายความการคิดออก เพื่อก่อให้เกิดการต่อยอดจากองค์ความรู้เดิมที่นักเรียนมีอยู่หรือได้รับจากผู้สอน โดยกระบวนการสอนแบบ Thinking Based Learning แบ่งได้เป็น 2 ขั้นตอน ได้แก่

การสอนที่เน้นกระบวนการคิดคำนวณ เป็นการสอนแบบที่มีการกำหนดโจทย์คำนวณให้ผู้เรียนได้ฝึกคิดวิเคราะห์ลำดับขั้นตอนอย่างมีเหตุผลและฝึกการคำนวณซ้ำกับโจทย์ใหม่
การสอนที่เน้นกระบวนการคิดอย่างมีวิจารณญาณ เป็นการสอนให้ผู้เรียนต่อยอดและเชื่อมโยงความคิดกับองค์ความรู้จากโจทย์คำถามของผู้สอน ผ่านการแสดงความคิดเห็นและการอภิปราย เพื่อสรุปผลและประเมินผลการเรียนรู้ด้วยการทำแบบฝึกหัดหรือต่อยอดเป็นผลงาน

จุดเด่นของ Thinking Based Learning

เพราะการเรียนการสอบแบบ Thinking Based Learning เป็นองค์ประกอบของการเรียนรู้แบบ Active Learning จึงทำให้ Thinking Based Learning มาพร้อมจุดเด่นดังต่อไปนี้

เป็นรูปแบบการสอนช่วยให้ผู้เรียนฝึกการวิเคราะห์ข้อมูลที่ถูกต้องอย่างเป็นระบบ ผ่านการค้นคว้าหาข้อมูลที่ถูกต้อง
เพิ่มความสนใจ เนื่องจากผู้เรียนมีส่วนร่วมในรายวิชามากกว่ารูปแบบการเรียนปกติ ส่งผลให้ผู้เรียนมีความกระตือรือร้น สนใจ และอยากเรียนรู้เพิ่มมากขึ้น
รูปแบบ การเรียนรู้เฉพาะบุคคล ทำให้ผู้เรียนแต่ละคนรู้สึกสนุกสนานกับการเรียนรู้และสภาพแวดล้อมของห้องเรียนมากขึ้น
ช่วยสร้างปฏิสัมพันธ์ระหว่างผู้สอนกับผู้เรียนและระหว่างผู้เรียนด้วยกัน นอกจากนั้นยังเป็นการเสริมทักษะการทำงานแบบทีมให้แก่ผู้เรียน ซึ่งเป็นทักษะสำคัญต่อผู้เรียนในอนาคตด้วย
การเรียนรู้เฉพาะบุคคล เป็นอีกหนึ่งวิธีที่ช่วยให้ผู้เรียนรู้จักตัวตนหรือค้นหาสิ่งที่สนใจได้ง่ายขึ้น เพราะในระหว่างเรียนได้มีกระบวนการคิดและหาข้อมูลอยู่ตลอดเวลา

การจัดการเรียนการสอนตามแนวทาง Thinking Based Learning

สำหรับสถานศึกษาที่กำลังมีแนวคิดจัดการเรียนการสอนแบบ Thinking Based Learning มีตัวอย่างรูปแบบการจัดการเรียนการสอนง่าย ๆ ดังต่อไปนี้

การกำหนดโจทย์ให้ผู้เรียนได้ฝึกขั้นตอนคิดวิเคราะห์

นิยมใช้กับการเรียนการสอนในวิชาคำนวณ อย่างคณิตศาสตร์หรือฟิสิกส์ โดยผู้สอนควรเริ่มจากการกำหนดโจทย์ให้กับผู้เรียนได้เห็นและแสดงวิธีทำให้ดูตามลำดับขั้นตอน จากนั้นให้ผู้เรียนได้ลงมือทำโจทย์ตามขั้นตอนแบบเดี่ยวหรือแบบกลุ่ม โดยมีการเปลี่ยนโจทย์เพื่อให้เกิดความเข้าใจและให้ผู้เรียนอภิปรายขั้นตอนหน้าชั้นเรียนเพื่อเพิ่มความเข้าใจมากขึ้น สำหรับการประเมินสามารถใช้วิธีการประเมินความถูกต้องหรือการสังเกตความเข้าใจของผู้เรียนในระหว่างอภิปรายขั้นตอน

การกำหนดโจทย์ให้ทำโครงการทดลองทางวิทยาศาสตร์

ถือเป็นอีกหนึ่งรูปแบบการเรียนที่เสริม ทักษะกระบวนการคิด ที่ตอบโจทย์ได้เป็นอย่างดี เพราะผู้เรียนได้เรียนรู้และมีอิสระในการทำงานขั้นตอนต่าง ๆ ได้อย่างเต็มที่ ตั้งแต่วางแผนการทดลอง การตั้งสมมติฐาน สำรวจ ทดลอง ประดิษฐ์ และสรุปผลการทดลอง ซึ่งในระหว่างนี้ผู้เรียนสามารถนำข้อมูลมานำเสนอกับผู้สอนหรือเพื่อนร่วมชั้นได้ ทำให้เกิดการแลกเปลี่ยนองค์ความรู้ซึ่งกันและกัน นอกจากนั้นหลังจากโครงการทดลองเสร็จสิ้นยังสามารถนำไปเผยแพร่ให้กับผู้เรียนหรือบุคคลที่สนใจได้อีกด้วย

จัดการโต้วาทีเพื่อให้นักเรียนแสดงทัศนคติของตัวเอง

หากพูดถึงการโต้วาทีหลายคนอาจคิดว่าต้องจัดเวทีใหญ่ให้กับนักเรียนได้แสดงความคิดเห็น แต่ในความเป็นจริงแล้วสามารถดำเนินการได้ภายในชั้นเรียนและทุกวิชา เพียงผู้สอนตั้งคำถามหรือกำหนดโจทย์ให้ผู้เรียนได้ระดมสมองหรือแสดงความคิดเห็นจะช่วยให้ผู้เรียนได้ฝึกกระบวนการคิดขั้นสูงและการค้นหาข้อมูลเพื่อนำมาสนับสนุนหรือโต้แย้งกับผู้เรียนด้วยกัน อีกทั้งยังเป็นการฝึกทักษะการรับฟังและการคิดวิเคราะห์จากคนที่มีความคิดแตกต่างกัน

จะเห็นว่า Thinking Based Learning เป็นอีกหนึ่งรูปแบบการเรียนการสอนที่น่าสนใจ เพราะช่วยให้ผู้เรียนเข้าใจและฝึกทักษะกระบวนการคิดได้ดีขึ้น แต่เพื่อช่วยให้การเรียนรู้เป็นเรื่องที่ง่ายขึ้น แนะนำ Starfish Labz แหล่งเรียนรู้และชุมชนออนไลน์แห่งแรกของประเทศไทยที่ช่วยให้ทั้งครู นักเรียน ผู้ปกครอง และบุคคลทั่วไปค้นหาความรู้ได้ง่ายขึ้นกว่าเดิม

ที่มาข้อมูล