ตั้งเป้าหมาย (Goal) มาตลอดไม่เคยรอดมาลองเคล็ดลับนี้สุดยอดเคล็ดลับจาก TEDTalk ของ Emmanuel Acho

สำหรับใครๆ หลายคนที่ชื่นชอบการพัฒนาตนเอง เชื่อว่าหนึ่งในสิ่งที่เราต่างอยากเรียนรู้และอยากทำให้สำเร็จกันก็คือการตั้งเป้าหมาย (Goal Setting) และการดำเนินตามแผนการหรือทางต่างๆ ของเราไปให้ถึง Goal ดังกล่าวเมื่อเราอยากทำสิ่งหนึ่งๆ ให้สำเร็จเราก็มักจะตั้งเป้าหมายกัน แต่เอ้ ถ้าเกิดว่าวิธีที่ใช่จริงๆ แล้วไม่ใช่การตั้งเป้าหมายแต่เป็นอะไรที่อาจจะคล้ายกันแต่ง่ายและผ่อนคลายกว่านั้นล่ะ?

เป็นไปได้ไหมนะว่าการตั้งเป้าหมายจริงๆ แล้วอาจเป็นวิธีที่เราทำผิดกันมาตลอด? นี่คือคำถามที่ Emmanuel Acho อดีตนักกีฬา NFL และผู้พูดได้กล่าวเปิดไว้ใน TED Talk ‘ทำไมคุณถึงควรเลิกตั้งเป้าหมาย ใช่ ผมหมายถึงเลิกตั้งจริงๆ’ ค่ะ ฟังกันมาถึงตรงนี้คงเริ่มสงสัยกันแล้วว่าเอ้ นี่เจ้าคนนี้เขาพูดเรื่องอะไรกันแต่ Starfish Labz ได้ลองไปใช้เวลาฟังและได้ทำการสรุปหัวใจหลักของ Talk ให้ทุกคนกันแล้วค่ะ บอกเลยว่าแวบแรกอาจดูเหมือนแปลกแต่ฟังไปฟังมามันเหมือนจะใช่จริงๆการตั้งเป้าหมายโดยไม่ตั้งเป้าหมายที่ว่านี้ของ Emmanuel Acho คืออะไร? ถ้าพร้อมแล้ว มาฟัง TED Talk ฉบับสรุปใหม่นี้จาก Starfish Labz กันเลย

Emmanuel Acho คือใคร เขากล่าวถึงเรื่องอะไรไว้ใน TED Talk?

Talk Emmanuel Acho หรือเอ็มมานูเอล แอค เกิดเมื่อวันที่ 10 พฤศจิกายน พ.ศ. 1990 เป็นอดีตผู้เล่น NFL ก่อนจะผันตัวมาเป็นผู้ทำงานสื่อและคอนเทนต์เกี่ยวกับกีฬารวมถึงงานเพื่อสังคมต่างๆ โดยเฉพาะประเด็นเรื่องการเรียกร้องสิทธิให้กับชาวผิวสีใน Talk ที่เราได้จะฟัง (ฉบับอ่าน) กันต่อไปนี้คือ Talk เมื่อเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมาว่าด้วยเหตุใดเราถึงควรลองเปลี่ยนแนวคิดเรื่องการตั้งเป้าหมายในชื่อ Talk ว่า ‘Why you should stop setting goals (yes, really)’ หรือ ‘ทำไมคุณถึงควรเลิกตั้งเป้าหมาย ใช่ ผมหมายถึงเลิกตั้งจริงๆ’

เลิกตั้งเป้าหมาย หมายถึงอย่างไร ทำไมเราถึงควรเลิกตั้งเป้าหมาย?

“ผมไม่คิดว่าผมรู้ทุกอย่าง และใครที่ใกล้ชิดผมก็คงจะบอกผมว่าผมนี่ไม่รู้อะไรซะเลย แต่มีอย่างหนึ่งที่ผมรู้แน่นอนว่าเป็นความจริงไม่มีผิดเพี้ยน หนทางเดียวที่เราจะล้มเหลวในชีวิตก็คือการที่เราตั้งเป้าหมายว่าจะทำอะไรสำเร็จสักอย่างไม่ใช่หรอ (ผู้ชมหัวเราะ)” ฟังคำกล่าวเปิด TED Talk ข้างต้นของ Acho แล้วผู้อ่านหลายๆ คนคงคิดว่าเอ้นี่มันเป็น Talk มาช่วยเปลี่ยนชีวิตช่วยเรื่องการพัฒนาตนเองจริงๆ หรือเป็นมุกตลก ขำขัน

คำตอบคือแม้คำกล่าวของ Acho อาจจะดูเหมือนเป็นเพียงแค่เรื่องของการใช้ภาษาหรือมุกตลก แต่ความจริงแล้วถ้าเราลองคิดตามเขาดีๆ เราก็จะเข้าใจหัวใจใน Talk และหลักการที่เขานำเสนอได้ตั้งแต่เริ่มการที่เราจะล้มเหลวใน ‘สิ่งหนึ่งๆ’ ได้นั้นก็เพราะเราตั้งเป้าหมายที่จะไปให้ถึง ‘สิ่งๆ นั้น’ ไม่ใช่หรอถ้าเราไม่มีเป้าหมายเพื่อไปให้ถึงสิ่งนั้นเราก็ไม่ล้มเหลวน่ะสิ เราก็ไม่มีโมเมนต์ที่ต้องมานั่งพูดว่าเราไปไม่ถึงเป้าหมายนั้นหรือไปไม่ถึง Goal ดังกล่าว

แนวคิดการพัฒนาตนเองในเรื่องนี้ของ Acho กล่าวอย่างให้เข้าใจง่ายที่สุดก็คือเขากำลังลองเชิญชวนเรามาทบทวนกลไกลทางจิตวิทยาของ Goal Setting หลายๆ ครั้งเราคิดว่าการตั้งเป้าหมายคือสิ่งที่สำคัญที่ในการทำสิ่งหนึ่งๆ สำเร็จแต่ในความเป็นจริงแล้วในโมเดลนี้ Acho นำเสนอว่ามันมีข้อบกพร่องหลักๆ อยู่ 2 อย่างอย่างแรกคือการตั้งเป้าหมายอย่างเดียวแบบเพียวๆ ทำให้จิตใจของเราเอาแต่ไปหมกมุ่นอยู่กับเป้าหมายนั้นๆ โดยไม่มองถึงสิ่งอื่นๆ ไม่มีโอกาสให้ตัวเองได้หยุดชื่นชมหรือคิดถึงสิ่งต่างๆ ระหว่างทางรวมถึงเมื่อเรามีเป้าหมายนั้นอย่างเด่นชัด พอถึงเวลาที่เราไม่ถึงเป้าหมายนั้นขึ้นมาเราก็มักจะต่อว่ารู้สึกผิดต่างๆ ต่อตัวเองเป็นยกใหญ่ (ทั้งที่เราก็พยายามอย่างเต็มที่แล้วมาตลอดและความพยายามนั้นก็มีคุณค่าควรค่าแก่การพิจารณาคำชื่นชมและเป็นความสำเร็จอย่างหนึ่งไม่แพ้กัน)

Acho กล่าวถึงแนวคิดนี้ของเขาด้วยการยกตัวอย่างความพยายามของเขาตอนอยากเป็นนักกีฬา NFL เขามุ่งมั่นกับการตั้งเป้าหมายมาก อยากที่จะติด 3 รอบแรกของการดราฟต์ (Draft) NFL หรือการคัดเลือกนักกีฬาเข้าสู่ทีมของ NFL ให้ได้ เขาพยายาม พยายาม และพยายามตามเป้าหมายนั้นโดยไม่มองถึงสิ่งอื่น มุ่งคิดแต่ว่าจะต้องทำสิ่งนี้ให้สำเร็จยอมทำทุกอย่างเพื่อให้ได้เป้าหมายดังกล่าวมาแม้จะรวมถึงการทำร้ายสุขภาพตัวเอง เมื่อไม่ติดเข้าในสามรอบแรก เขาก็รู้สึกเสียใจ เสียความมั่นใจ เกิดเป็นปัญหาทางความรู้สึกต่างๆ จนทำให้เขาเริ่มทบทวนการตั้งเป้าหมายในการทำสิ่งหนึ่งๆ ใหม่ตั้งแต่นั้นมาและทำให้เขาเข้าใจว่าจริงๆ แล้วพอเขาลองเปลี่ยนใหม่เปลี่ยนเรื่อง Goal Setting มาเป็นแบบใหม่มันช่วยให้เขารู้สึกดีเวลาทำสิ่งต่างๆ ได้ตั้งเยอะซึ่งเจ้า Goal Setting แบบใหม่นี้ Acho เรียกว่า ‘Objective with No Limitations’ หรือ ‘การมีวัตถุประสงค์โดยไม่มีขีดจำกัด’อาจฟังดูคล้าย Goal Setting แต่เจ้าการตั้งเป้าหมายแบบนี้ต่างจาก Goal Setting แบบเดิมอย่างสิ้นเชิง

Objective with No Limitations การสร้างเป้าหมายแบบที่สามารถช่วยให้ทุกอย่างดีขึ้น

จินตนาการว่าเรามีเป้าหมายหนึ่งๆ ที่เราอยากไปให้ถึง แต่เราผ่อนคลายกว่าเดิม สุขภาพจิตดีกว่าเดิมเราโฟกัสที่ระหว่างทางมากขึ้น ไม่ว่าจะถึงหรือไม่ถึงเราก็รู้สึกดีรู้สึกว่ามันสำเร็จการตั้งเป้าหมายในลักษณะนี้คือสิ่งที่ Acho นำเสนอซึ่งกล่าวง่ายที่สุดแล้วก็คือการมุ่งไปที่ความพยายามหรือพลังงาน (Energy) ระหว่างทางของเราในการทำสิ่งหนึ่งๆ ให้คุณค่ากับความสำเร็จไม่ว่าจะเล็กหรือน้อยระหว่างทางรวมถึงยืดหยุ่นและเปิดกว้างกับเป้าหมายหลักของเรา Acho ไม่ได้นำเสนอว่าให้เราเลิกตั้งเป้าหมายเสียทีเดียวแต่เป็นการเลิกตั้งเป้าหมายที่ ‘Fixed’ หรือยึดติดอยู่กับกรอบของเป้าหมายดังกล่าวจนเกินไปจนพลอยให้เราไม่มีความสุขหรือสุขภาพจิตใจร่างกายแย่ไปด้วย

อาจฟังดูเหมือนช่างเป็น Talk ที่ง่ายๆ แต่เรียกได้ว่ามีนัยยะที่สำคัญ มีหลักการเรื่องจิตวิทยาที่ถ้าเราลองนำมาปรับใช้ Starfish Labz เชื่อว่าจะต้องช่วยให้เกิดประโยชน์ต่อหลายๆ คนที่กำลังประสบปัญหาเรื่องการตั้งเป้าหมายและทำตามเป้าหมายให้สำเร็จแน่ๆ ค่ะ

ดังนั้นแล้วใครที่กำลังประสบปัญหาเรื่องการตั้งเป้าหมายลองถามตัวเองกันใหม่ดู นี่เราจริงจังกับ Goal นี้จนตัวเองไม่ได้ขยับมากไปหรือเปล่า ความจริงจังนี้ของเราช่วยให้เกิดผลที่ดีจริงๆ หรือแย่กว่าเดิมเราหยืดหยุ่นและผ่อนคลายต่อสิ่งที่เรากำลังทำอยู่นี้ได้ไหมอาจต้องอาศัยการฝึกฝนกันสักหน่อยแต่ถ้าเรามองเห็นถึงกลไกลหรือหัวใจของการเปลี่ยนแปลงนี้แล้ว Starfish Labz เชื่อว่าทุกคนจะต้องอยากลองทำอยากลองค่อยๆ เปลี่ยนแปลงอย่างแน่นอนค่ะ

อ้างอิง:

• Emmanuel Acho: Why you should stop setting goals (yes, really) | TED Talk