นวัตกรรม : โรงเรียนบ้านห้วยจะค่าน ตชด.อนุสรณ์ และโรงเรียนบ้านดง

นวัตกรรมโรงเรียน โครงการสนับสนุนโรงเรียนพัฒนาตนเอง (TSQP) รุ่นที่ 1 ต่อเนื่องในปี 2564

การพัฒนานวัตกรรมเพื่อการพัฒนาสุขภาวะขั้นพื้นฐานของผู้เรียน (Wellbeing)

โรงเรียนบ้านห้วยจะค่าน ตชด.อนุสรณ์

Lesson Study เป็นรูปแบบของการวิจัยที่เปิดโอกาสให้ครูได้เป็นตัวหลักในการศึกษาวิเคราะห์แนวปฏิบัติในการสอนในชั้นเรียนของตนเอง และเป็นผู้ที่สามารถคิดได้ด้วยตนเอง เป็นนักวิจัยการสอนและการเรียนรู้ในชั้นเรียนตลอดชีวิต โรงเรียนบ้านห้วยจะค่าน ตชด.อนุสารณ์ได้นำต้นแบบนวัตกรรมไปทดลองใช้ ผ่านกระบวนการ Lesson Study เพื่อพัฒนานักเรียนได้อย่างมีประสิทธิภาพ แต่เนื่องจากโรงเรียนมีข้อมูลพื้นหลังที่เป็นปัญหาก่อนเข้าร่วมโครงการพัฒนานวัตกรรมเป็นปัจจัยที่ส่งผลต่อความล้มเหลวในการจัดการเรียนรู้นั่นคือ นักเรียน มีความแตกต่างระหว่างบุคคล อาจจะจัดการเรียนการสอนด้วยความยากลำบาก และไม่ประสบความสำเร็จ โรงเรียนจึงได้จัดทำ นวัตกรรม ชื่อ  “ห้วยจะค่านฯ สร้างสุข” โดยมีรายละเอียดเกี่ยวกับนวัตกรรม

คือการนำต้นแบบนวัตกรรมไปทดลองใช้ ผ่านกระบวนการ Lesson Study โดยใช้ วิธีจัดการเรียนรู้ คือ 

1. การนำเข้าสู่กิจกรรมโดยการร่วมสนทนาเกี่ยวกับการดำเนินชีวิตประจำวันของนักเรียน ก่อนลงรายละเอียดไปที่ห้องนอนของนักเรียน
2. นักเรียนวาดภาพห้องนอนของตนเองตามสภาพความเป็นจริง
3. นักเรียนอาสาสมัครออกมาบรรยายสภาพห้องนอนของนักเรียนให้เพื่อน ๆ ฟัง เพื่อเป็นการแลกเปลี่ยนความรู้ความเข้าใจในการดำเนินชีวิตของแต่ละคน
4. นักเรียนรับฟังความรู้ เรื่อง 5 ห้องชีวิต เนรมิตนิสัย ควบคู่กับการปฏิบัติ
5. นักเรียนวางแผนออกแบบห้องนอนในฝันของตนเองผ่านรูปภาพห้องนอน
6. นักเรียนแบ่งกลุ่มกันเพื่อวางแผนสร้างโมเดลห้องนอนแสนสุข
7. นักเรียนแต่ละกลุ่มนำเสนอโมเดลห้องนอนแสนสุข

หลังจากใช้นวัตกรรมแล้ว โรงเรียนได้รับผลลัพธ์จากการใช้ คือ 

1. โรงเรียนมีนวัตกรรมแบบ Active Learning เพื่อพัฒนาผู้เรียนและได้ขยายผลสู่ครู้สอนในโรงเรียนหรือขยายผลให้กับโรงเรียนในเครือข่ายที่สนใจ
2. ครูแกนนำ และครูผู้สอนมีทักษะในการจัดการเรียนการสอนแบบ Active Learning ที่มุ่งเน้นการพัฒนาสุขภาวะขั้นพื้นฐานในผู้เรียน
3. ชุมชนมีส่วนร่วมในการเป็นคณะกรรมการเพื่อพัฒนาโรงเรียน กางวางแผนกำหนดเป้าหมาย การดำเนินงาน การติดตามและประเมินผลการพัฒนาโรงเรียนทั้งระบบ ให้การสนับสนุนโรงเรียน เช่น องค์ความรู้ปราชญ์ชาวบ้าน แหล่งเรียนรู้ งบประมาณ ผู้ปกครองมีส่วนในการดูแลบุตรหลานเรื่องของการศึกษา

โรงเรียนบ้านดง

ปัญหาขยะนับเป็นปัญหาใหญ่อย่างหนึ่งที่โรงเรียนต้องเผชิญ ในแต่ละวันมีของเหลือทิ้งเหลือใช้ที่เกิดจากการอุปโภคบริโภคเป็นจำนวนมาก จนดูประหนึ่งว่าสักวันอาจจะเกิดการขยะล้นโลกก็เป็นได้ ในแต่ละที่มีขั้นตอนในการกำจัดขยะที่แตกต่างกันบ้างฝังกลบ บ้างเผากำจัด ซึ่งแต่ละวิธีก็ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมที่แตกต่างกันได้แทบทั้งสิ้น ยิ่งในขยะที่มีสารพิษปลอมปนอยู่อาจจะถึงเป็นอันตรายต่อชีวิต   ขยะบางประเภทก็สร้างปัญหาให้มนุษย์และโลกในระยะยาวเพราะไม่สามารถย่อยสลายลงได้ในระยะเวลาอันรวดเร็ว แต่ต้องใช้เวลานานนับร้อยนับพันปีเพื่อการย่อยสลายเช่นพวกพลาสติกต่างๆ การให้ความรู้กับนักเรียนในเรื่องขยะเป็นเรื่องยาก และซับซ้อน เพราะทางโรงเรียนมีข้อมูลพื้นหลังที่เป็นปัญหาก่อนเข้าร่วมโครงการพัฒนานวัตกรรมส่งผลต่อความล้มเหลวในการจัดการเรียนรู้ นั่นคือ 

• นักเรียน สถานการณ์การระบาดของโรคโควิด 19 ทำให้การเรียนไม่ต่อเนื่อง
• ครู มีภาระงานนอกเหนือจากการสอนเพิ่มมากขึ้น
• สภาพแวดล้อม อากาศร้อนอบอ้าวทำให้นักเรียนไม่มีสมาธิในการเรียน

โรงเรียนจึงได้จัดทำนวัตกรรม คือ กิจกรรมสร้างสรรค์ส่งเสริมความรอบรู้สุขภาวะ ชื่อหน่วยการเรียนรู้ ขยะรีไซเคิล  ชื่อเรื่อง จากเศษผ้าสู่พรมเช็ดเท้า โดยมีวิธีการจัดการเรียนรู้ 5 ขั้นตอนคือ 

ขั้นที่ 1  ASK เปิดวิดีทัศน์ ขยะและการกำจัดขยะ

ขั้นที่ 2  Image ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มศึกษาวิธีจัดทำพรมเช็ดเท้าจาก Internet

ขั้นที่ 3  Plan นักเรียนดำเนินการประดิษฐ์พมเช็ดเท้า

ขั้นที่ 4  นักเรียนร่วมกันอภิปราย และสรุปปัญหา

ขั้นที่ 5  Replace & Redesign แก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นในครั้งต่อไป

หลังจากใช้นวัตกรรมแล้วโรงเรียนได้รับผลลัพธ์จากการใช้นวัตกรรม ที่น่าพอใจ ดังนี้ 

1. นักเรียนมีทักษะกระบวนการวางแผน สามารถออกแบบชิ้นงานในรูปแบบต่าง ๆ ได้
2. นักเรียนมีพัฒนาการ การเรียนรู้ที่ดีขึ้น สามารถหาแนวทางเพื่อแก้ไขปัญหาได้
3. นักเรียนมีส่วนร่วมในการดำเนินกิจกรรม มีภาวะความเป็นผู้นำกล้าพูด กล้าแสดงความคิดเห็น
4. นักเรียนสามารถนำความรู้ที่ได้รับต่อยอดการออกแบบพัฒนาผลงานชิ้นต่อไปได้