เมื่อนักเรียนเรียนออนไลน์ ครูควรประเมินอย่างไร ตอนที่ 3

ยกตัวอย่างในกรณีของผมนั้น ผมใช้ google form ถามลูกชายทั้ง 2 คนว่า

วันนี้ลูกชายผมทำกิจกรรมประจำวันอะไรบ้าง? (ทำ / ไม่ทำ)

วันนี้ลูกชายผมมีความสุขจากการ Learn form home ไหม? (มาก / ปานกลาง / น้อย)

ซึ่งผมกำหนดกติกาง่าย ๆ ว่าก่อนนอนให้ scan QR code เพื่อทำแบบประเมินนี้ด้วย เมื่อลูกชายผมประเมินเสร็จแล้ว ผลการประเมินก็จะวิ่งมาที่ google form ในลักษณะของกราฟแท่ง เราก็สามารถรู้ได้ว่าในรอบสัปดาห์นี้ลูกชายผมทำกิจกรรมอะไรบ้าง? และมีความสุขกับ Learn form home มากน้อยเพียงใด? 

ตัวอย่างกราฟที่ google form ได้นำเสนอ

จากกราฟเราสามารถฝึกนักเรียนเรื่องสถิติพื้นฐาน หรือการอ่านกราฟ ซึ่งเป็นการพัฒนาสมรรถนะ การคิดวิเคราะห์ในแบบที่นักเรียนไม่รู้ตัวได้อีกทางเช่นกัน

สุดท้าย…

ณ เวลานี้ผมก็ยังเชื่อว่า การเรียนการสอนแบบออนไลน์คงไม่สามารถแทนที่การเรียนการสอนในชั้นเรียนปกติได้ โดยเฉพาะเรื่องปฏิสัมพันธ์ระหว่างครูและนักเรียน และความเหลื่อมล้ำในการเข้าถึง internet ของนักเรียน

แต่ด้วยสถานการณ์แบบนี้ เราจะนิ่งเฉย หรือว่าเราจะไม่พยายามทำอะไรเพื่อช่วยพัฒนาการเรียนรู้ของนักเรียนเลยหรือ? และผมก็เชื่อว่าตอนนี้เราทุกคนอาจตั้งคำถามไว้ในใจแล้วว่า เมื่อไหร่สถานการณ์ถึงกลับมาเป็น New Normal อย่างแท้จริง

สำหรับตัวผม ผมตอบง่าย ๆ ว่า อนาคตค่อยว่ากัน แต่สิ่งที่เราควรทำในช่วงเวลานี้คือการจัดการเรียนการสอนแบบออนไลน์ให้มีประสิทธิภาพมากที่สุด เพราะสิ่งที่ครูเราทำนั้นจะเกิดประโยชน์กับนักเรียนหลายประการ เช่น

1. สมมตินักเรียนที่เรารับผิดชอบสอนมี 23 คนมีความพร้อมในการเข้าถึง internet จำนวน 4 คน สำหรับผม ๆ คิดว่าประสบผลสำเร็จแล้ว อย่างน้อยก็มีนักเรียน 4 คนที่สามารถเรียนรู้ได้ในช่วงเวลานี้ ส่วนนักเรียนอีก 19 คน เราอาจจะติดต่อผ่านทางผู้ปกครอง เพื่อให้นักเรียนได้อ่านหนังสือทบทวนความรู้เดิม ๆ วันละ 1 ชั่วโมง พร้อมทั้งทำแบบบันทึกการอ่านส่งครูช่วงเปิดภาคเรียน หรืออาจจะต้องนัดมารับงาน รับกิจกรรมในลักษณะของกล่องการเรียนรู้ (Learning Box) ที่โรงเรียนหรือสถานที่ที่เหมาะสมเป็นระยะ 

ผมไม่อยากให้เราตั้งโจทย์ก่อนเลยว่า นักเรียนไม่มี internet เราเลยไม่ต้องทำการเรียนการสอนออนไลน์ แต่เราควรตั้งโจทย์ว่า เมื่อเราทำการเรียนการสอนออนไลน์เสร็จแล้ว นักเรียนที่ไม่มี internet เราจะช่วยเหลืออย่างไร? ถ้าทำห้องเรียนออนไลน์ ยังเปิดโอกาสสำหรับการเรียนรู้ให้กับนักเรียนได้ 4 คน แต่ถ้าไม่ทำอะไรเลย นักเรียน 23 คน โดนปิดโอกาสในการเรียนรู้ทั้งหมด

2. สมมตินักวิทยาศาสตร์สามารถคิดค้นยาต้านไวรัส Covid 19 ได้สำเร็จแล้ว ทุกอย่างกลับมาอยู่ในสภาวะปกติ การเรียนการสอนออนไลน์ที่เราทำนั้น ก็จะกลายสภาพเป็นสื่อการสอนที่นักเรียนสามารถเรียนรู้ได้ทุกที่ ทุกเวลา (ไม่ใช่ชุดฝึก แบบฝึกที่เราคุ้นเคย) หรือถ้าจะต่อยอดเพื่อให้เป็นห้องเรียนออนไลน์เต็มรูปแบบ เราก็สามารถต่อยอดต่อไปได้ เพราะถึงเวลานั้น นักเรียนที่สามารถเข้าถึง internet ได้ อาจเพิ่มเป็น 10 คน ร่วมด้วยช่วยกัน เพื่อลูกเพื่อหลานเราครับ

3. Youtube เป็นอะไรที่สุด ๆ ของสุด ๆ เพราะการเรียนรู้ของนักเรียนในอนาคตจะมีลักษณะดังนี้

3.1 เลือกที่จะเรียนรู้ในสิ่งที่อยากเรียนรู้เท่านั้น (ปริญญาอาจไม่ใช่คำตอบสุดท้าย) เพราะสามารถนำไปปรับใช้ในชีวิตประจำวันได้ทันที ยิ่งถ้ามีทักษะด้านภาษาอังกฤษ        โลกทั้งโลกอยู่ที่ปลายนิ้วสัมผัส

3.2 เมื่อเรามีความรู้ในเรื่องที่เราชอบ เราก็อยากจะแชร์ความรู้นี้เพื่อให้คนอื่น ๆ ได้รู้เหมือนเราเกิดเป็นเครือข่ายของคนที่ชอบ สนใจ หรือถนัดในสิ่งเดียวกัน แน่นอนว่า Youtube คือตัวเลือกลำดับแรก 

3.3 เมื่อทุกคนสามารถนำเสนอตนเองผ่าน Youtube หรือ Social media ได้ง่าย ๆ สุดท้าย การแข่งขันจะเกิดขึ้น แต่จะแข่งขันกันที่เนื้อหา หรือความคิดสร้างสรรค์ ไม่ใช่แข่งขันกันที่หน้าตา ปัจจุบันเราก็เห็นตัวอย่างกันแล้ว นั่นก็คือ อาชีพ Youtuber ผมขออนุญาตนำเสนอไอเดียให้กับโรงเรียนได้ลองจัดทำหลักสูตรเพื่อปั้นนักเรียนให้เป็น Youtuber หรือ Digital Marketing กันครับ

4. การสื่อสารด้วยภาพ (Infographic) หรือการสื่อสารด้วย Clip VDO สั้น ๆ จะเป็นการสื่อสารที่ตอบโจทย์ในยุคปัจจุบัน เพราะเรามีความสนใจต่อสิ่งใดสิ่งหนึ่งด้วยระยะเวลาที่น้อยลง         ดังนั้น การสื่อสารจึงต้องสั้น กระทัดรัด และได้ใจความ 

เครื่องมือชนิดหนึ่งที่ตอบโจทย์การสื่อสารในยุคปัจจุบันได้เป็นอย่างดีคือ Canva ทุกท่านสามารถเรียนรู้ได้จาก Clip VDO ที่ผมจัดทำไว้ที่ Youtube channel ของผม มีทั้งหมด 9 ตอน 

ศน.รัชภูมิ  สมสมัย

สำนักงานศึกษาธิการจังหวัดเชียงใหม่