การพัฒนาทักษะใหม่สำคัญอย่างไร: บทบาทของทักษะใหม่ในการวางแผนชีวิตอย่างยั่งยืน

ในโลกปัจจุบันที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว การพัฒนาทักษะใหม่กลายเป็นสิ่งสำคัญสำหรับทุกคน ไม่ว่าเราจะอยู่ในช่วงวัยเรียน วัยทำงาน หรือวัยเกษียณ ความสามารถในการเรียนรู้และปรับตัวต่อสถานการณ์ใหม่ ๆ ช่วยเพิ่มความมั่นใจและความสามารถในการแข่งขัน การพัฒนาทักษะใหม่ไม่ได้เป็นเพียงแนวทางในการเพิ่มพูนความรู้ แต่ยังเป็นปัจจัยสำคัญในการวางแผนชีวิตอย่างยั่งยืนในระยะยาว 

ในบทความนี้ Starfish Labz จะพาทุกคนมาสำรวจว่า การพัฒนาทักษะใหม่มีความสำคัญอย่างไร และจะมีประโยชน์อะไรกันบ้าง ที่เราจะได้รับหากเราลองเปิดใจรับทักษะใหม่ ๆ เหล่านี้

ถ้าพร้อมเปิดใจต่อการเรียนรู้ใหม่ ๆ หรือสกิลใหม่ ๆ แล้วมาเริ่มกันเลย

การพัฒนาทักษะใหม่คืออะไร?

การพัฒนาทักษะใหม่ หมายถึงกระบวนการเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ หรือการปรับปรุงทักษะที่มีอยู่ให้ทันสมัยและเหมาะสมกับความต้องการในปัจจุบัน ตัวอย่างของทักษะที่หลายคนมุ่งมั่นพัฒนา ได้แก่ ทักษะด้านเทคโนโลยี เช่น การเขียนโปรแกรม การออกแบบกราฟิก และการใช้เครื่องมือดิจิทัล หรือทักษะด้านอารมณ์ เช่น ความฉลาดทางอารมณ์ (Emotional Intelligence) การบริหารเวลา และการสื่อสารอย่างมีประสิทธิภาพ

ในยุคดิจิทัล การพัฒนาทักษะใหม่ไม่เพียงแต่จำกัดอยู่ในชั้นเรียน หรือสถานที่ทำงานเท่านั้น แต่ยังสามารถเกิดขึ้นได้ผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์ เช่น คอร์สเรียนฟรีหรือจ่ายเงินผ่านเว็บไซต์อย่าง Coursera, Udemy หรือ YouTube รวมไปถึงการใช้แอปพลิเคชันเฉพาะด้าน เช่น Duolingo สำหรับการเรียนภาษาใหม่ หรือ Codecademy สำหรับการเรียนเขียนโปรแกรม

ทำไมการพัฒนาทักษะใหม่ถึงสำคัญในปัจจุบัน?

1. การเพิ่มโอกาสในสายอาชีพ

ตลาดแรงงานในปัจจุบันมีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ความต้องการของนายจ้างไม่หยุดนิ่ง และเทคโนโลยีก็มีบทบาทมากขึ้นในหลายอุตสาหกรรม การพัฒนาทักษะใหม่สามารถช่วยเพิ่มความได้เปรียบในการแข่งขัน เช่น หากเราเรียนรู้การใช้งานปัญญาประดิษฐ์ (AI) หรือการวิเคราะห์ข้อมูลขนาดใหญ่ (Big Data) เราก็จะสามารถตอบสนองต่อความต้องการในตลาดแรงงานได้ดีขึ้น และอาจมีโอกาสเติบโตในสายอาชีพที่เรากำลังทำอยู่

2. การปรับตัวให้เข้ากับการเปลี่ยนแปลง

ทุกวันนี้ เทคโนโลยีและการเปลี่ยนแปลงของเศรษฐกิจโลกทำให้หลายสิ่งในชีวิตไม่แน่นอน ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของงานการศึกษา หรือแม้กระทั่งการดำรงชีวิต การพัฒนาทักษะใหม่ทำให้เรามีความยืดหยุ่นมากขึ้น สามารถปรับตัวได้อย่างรวดเร็วเมื่อเผชิญกับความท้าทาย ตัวอย่างเช่น การแพร่ระบาดของ COVID-19 บังคับให้หลายคนต้องปรับตัวเข้าสู่ระบบการทำงานจากบ้าน หรือ Work From Home การมีทักษะด้านเทคโนโลยี เช่น การใช้โปรแกรมประชุมออนไลน์ หรือการบริหารจัดการโครงการผ่านเครื่องมือดิจิทัล ทำให้ผู้คนสามารถดำเนินชีวิตได้ต่อไปอย่างราบรื่น

3. การสร้างความมั่นคงและการวางแผนชีวิตในระยะยาว

การพัฒนาทักษะใหม่ช่วยให้เรามีความพร้อมในระยะยาว ไม่ว่าจะเป็นการพัฒนาความมั่นคงในสายงาน หรือการเพิ่มพูนความรู้เพื่อตอบสนองต่อความต้องการต่าง ๆ อย่างการเรียนรู้การบริหารการเงินส่วนบุคคล, การพัฒนาทักษะการพูดในที่สาธารณะ (Public Speaking) ตลอดจนทักษะเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่ช่วยให้เราสามารถมีทักษะการวางแผนชีวิตหรือใช้ชีวิตได้ทั้งในเรื่องเล็ก ๆ และเรื่องใหญ่ ๆ 

การมีทักษะต่าง ๆ ติดตัวไว้ที่นอกเหนือจากการทำงานหรือที่เคยเรียนมา สามารถช่วยผู้เรียนรู้มองโลกในมุมใหม่ ๆ พร้อมต่อสถานการณ์หรือความท้าทายต่าง ๆ และที่สำคัญก็คือยังถือเป็นการช่วยเพิ่มสีสันและความน่าสนใจให้กับชีวิตของเรา เราไม่จำเป็นต้องหยุดอยู่กับที่หรืออยู่กับชุดความคิดเดิม ๆ ที่เราอาจเติบโตผ่านไปแล้วหรือไม่ตอบโจทย์เราอีกต่อไป ยิ่งเรามีทักษะใหม่ ๆ ที่ตอบโจทย์เราได้มากเท่าไหร่ เราก็ยิ่งมีทักษะหรือความสามารถที่พร้อมในการดำรงชีวิตหรือวางแผนชีวิตของเราเท่านั้น

บทบาทของเทคโนโลยีและการวางแผนชีวิต: เมื่อการพัฒนาทักษะใหม่ง่ายกว่าที่เคย

ในยุคปัจจุบันที่เทคโนโลยีต่าง ๆ พุ่งมาที่การเรียนรู้ ผู้ได้ที่รับผลประโยชน์มากที่สุดแน่นอนว่าก็คือเราหลาย ๆ คน ที่ต่างต้องการการเรียนรู้ใหม่ ๆ ที่ง่ายและตอบโจทย์ยิ่งกว่าเคย ยิ่งวิถีชีวิตของเราเปลี่ยนแปลงไป เครื่องมือหรือพื้นที่ในการเรียนรู้ต่าง ๆ ก็ต้องเปลี่ยนตาม และสิ่งเหล่านี้ก็คือตัวอย่างของบทบาทที่เทคโนโลยีสามารถเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งในการดำรงชีวิตและการเพิ่มพูนทักษะของเรา

คอร์สออนไลน์: เว็บไซต์เช่น Starfish Labz, LinkedIn Learning, edX และ Skillshare มีคอร์สที่ครอบคลุมทั้งทักษะด้านธุรกิจ เทคโนโลยี และการออกแบบ

1. แอปพลิเคชันเฉพาะด้าน: เช่น Khan Academy สำหรับการเรียนวิชาพื้นฐาน, Tynker สำหรับการสอนเขียนโค้ดให้เด็ก, หรือ Notion และ Trello ที่ช่วยพัฒนาทักษะการจัดการ
2. การเรียนรู้ผ่านชุมชนออนไลน์: การเข้าร่วมกลุ่มในแพลตฟอร์มอย่าง Reddit หรือ Discord ช่วยให้ผู้เรียนสามารถแลกเปลี่ยนความรู้ และประสบการณ์กับผู้อื่นที่มีความสนใจเหมือนกัน

การเรียนรู้ตลอดชีวิต: กุญแจสู่ชีวิตที่ยั่งยืน

การเรียนรู้ตลอดชีวิตไม่ได้หมายถึงแค่การเรียนในห้องเรียน หรือการเก็บเกี่ยวปริญญาเท่านั้น แต่ยังรวมถึงการแสวงหาความรู้และทักษะในชีวิตประจำวัน ตัวอย่างเช่น การเรียนทำอาหาร การออกกำลังกายเพื่อสุขภาพที่ดี หรือการฝึกทักษะด้านการเงิน

การเรียนรู้ตลอดชีวิตเป็นสิ่งสำคัญต่อความยั่งยืนในชีวิต เพราะช่วยให้เรามองเห็นโอกาสใหม่ ๆ และพร้อมรับมือกับความเปลี่ยนแปลง นอกจากนี้ สิ่งที่สำคัญที่สุดก็คือการเรียนรู้ยังช่วยให้เรามีความสุขและความพึงพอใจในชีวิตมากขึ้น การพัฒนาทักษะอย่างต่อเนื่อง สามารถช่วยสร้างความรู้สึกมีคุณค่าและเป็นส่วนหนึ่งในสังคม หรือชุมชน (Community) ตลอดจนในพื้นที่ของการทำงานและโลกโดยรวม การมีทักษะช่วยให้เราตามทันสิ่งต่าง ๆ และเรียนรู้วิธีที่จะมีชีวิตอยู่ในโลกนี้ได้อย่างตอบโจทย์และง่ายต่อเรามากขึ้น

ตัวอย่างทักษะใหม่ที่ควรเรียนรู้ในยุคนี้

1. ทักษะด้านดิจิทัลและเทคโนโลยี เช่น การเขียนโค้ด การวิเคราะห์ข้อมูล และการตลาดออนไลน์
2. ทักษะด้านการสื่อสาร เช่น การพูดในที่สาธารณะ การสร้างความสัมพันธ์เชิงบวกในทีม
3. ทักษะด้านการบริหารเวลาและงาน เช่น การใช้เครื่องมือจัดการงานและการตั้งเป้าหมายให้สำเร็จ
4. ทักษะด้านสุขภาพและจิตวิทยา เช่น การฝึกสติ การจัดการความเครียด

เคล็ดลับจาก Starfish Labz พัฒนาทักษะอย่างไรให้ใช่และตรงใจเรา

1. ตั้งเป้าหมายอย่างชัดเจน

เริ่มต้นด้วยการระบุเป้าหมายที่ชัดเจนว่าเราต้องการพัฒนาทักษะอะไร และทำไมทักษะนั้นจึงสำคัญต่อเรา ลองถามตัวเองว่า “ทักษะนี้จะช่วยให้ฉันประสบความสำเร็จในชีวิตหรือการทำงานอย่างไร” การมีเป้าหมายที่ชัดเจนช่วยให้เรามุ่งมั่นกับการเรียนรู้และสามารถวางแผนขั้นตอนการพัฒนาได้อย่างเป็นระบบยิ่งขึ้น

2. จัดสรรเวลา

การพัฒนาทักษะใหม่ต้องใช้ความต่อเนื่องและความสม่ำเสมอ ลองกำหนดเวลาที่แน่นอนในแต่ละวันหรือแต่ละสัปดาห์เพื่อมุ่งเน้นไปที่การเรียนรู้ เช่น อาจใช้เวลา 1 ชั่วโมงทุกวันหลังเลิกงาน หรือ 3 ชั่วโมงในวันหยุด การจัดเวลาอย่างเหมาะสมช่วยให้เราไม่รู้สึกหนักใจเกินไป และยังคงมีความสมดุลระหว่างการเรียนและชีวิตประจำวัน

3. เริ่มต้นจากสิ่งเล็ก ๆ

อย่ากดดันตัวเองด้วยการพยายามเรียนรู้ทุกอย่างในครั้งเดียว เริ่มจากหัวข้อย่อยหรือสิ่งที่ง่ายที่สุดก่อน แล้วค่อย ๆ พัฒนาความรู้และทักษะในเชิงลึก เช่น หากเราอยากเรียนรู้การเขียนโปรแกรม ให้เริ่มจากพื้นฐานเช่น Syntax ก่อน แล้วจึงขยับไปยังโปรเจ็กต์ที่ซับซ้อนขึ้น การเริ่มต้นเล็ก ๆ ช่วยสร้างกำลังใจและทำให้การเรียนรู้สนุกขึ้น

4. เลือกทักษะที่เราต้องการใช้งานหรือสนใจจริง ๆ 

การมีทักษะใหม่ ๆ ช่วยให้เราตามทันสิ่งต่าง ๆ ก็จริง แต่เป้าหมายของการเรียนรู้ไม่ได้อยู่ที่การตามทัน หรือการมีข้อมูลไหลเวียนตลอดเวลา การเรียนรู้ที่ดีคือการเรียนรู้สิ่งที่เราอยากรู้ หรือสิ่งที่เรามองว่าจะมีคุณค่าต่อเราได้ ในการเลือกเรียนสิ่ง ๆ หนึ่ง ผู้เรียนจึงควรถามตัวอย่างแน่ชัดว่าเรียนไปทำไมและได้อะไร เพราะแน่นอนว่าไม่ใช่ทุกทักษะใหม่จะเหมาะกับเรา หรือเป็นสิ่งที่เราต้องการเสมอไป

5. อย่าลืมการประเมินผล

การพัฒนาทักษะไม่ควรเป็นกระบวนการที่ไร้การวัดผล ลองกำหนดเกณฑ์ในการประเมินความก้าวหน้าของตัวเอง เช่น เราสามารถทำสิ่งใหม่ที่ไม่เคยทำได้หรือไม่ หรือความมั่นใจในความสามารถของเราเพิ่มขึ้นหรือยัง การประเมินผลช่วยให้เรามองเห็นความคืบหน้าและปรับการเรียนรู้เพิ่มเติมให้เหมาะสมมากขึ้น

6. หาแรงบันดาลใจจากผู้อื่น

การเรียนรู้ด้วยตัวเองอาจทำให้รู้สึกโดดเดี่ยวในบางครั้ง ลองหาแรงบันดาลใจจากเรื่องราวความสำเร็จของผู้ที่เรียนรู้หรือพัฒนาทักษะในด้านที่เราสนใจ การเข้าร่วมกลุ่มผู้เรียนที่มีเป้าหมายคล้ายกันหรือพูดคุยกับผู้เชี่ยวชาญในสาขานั้น ๆ จะช่วยเพิ่มกำลังใจ และแรงจูงใจในการเดินหน้าต่อไป

สรุป (Key Takeaway)

การพัฒนาทักษะใหม่ไม่เพียงแต่ช่วยเพิ่มศักยภาพของตัวเราเอง แต่ยังมีบทบาทสำคัญต่อการวางแผนชีวิตในระยะยาว ทักษะเหล่านี้ช่วยให้เราปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลง เสริมสร้างความมั่นคง และเพิ่มคุณภาพชีวิต การเรียนรู้ตลอดชีวิต และการใช้เทคโนโลยีเป็นตัวช่วย ยังทำให้การพัฒนาทักษะกลายเป็นสิ่งที่ทุกคนสามารถเริ่มต้นได้ทันที ที่ไหน และอย่างไรก็ได้

สิ่งสำคัญที่สุดในการเรียนรู้นี้คือการมองหาทักษะการเรียนรู้ที่ตอบโจทย์หรือเหมาะกับชีวิตของตัวเอง ตรงตามเป้าหมาย หรือมีเป้าหมายที่มองแล้วว่าทักษะนี้สำคัญจริง ๆ 

เพียงแค่นี้ เราก็จะมีเครื่องมือมากมายในการวางแผนชีวิตของเราทั้งในระยะสั้นและระยะยาว เรียกได้ว่าเป็นยุคใหม่ในการเรียนรู้และการดำรงชีวิตอย่างชาญฉลาดเลยก็ว่าได้ค่ะ