วิธีส่งเสริมเด็กให้มีความสุขด้วย Multiple intelligence

พหุปัญญา ผู้คิดค้น โดย Howard Gardner 

• เกิดเมื่อ 11 กรกฎาคม 1943 
• ได้รับแรงบันดาลใจจากนักจิตวิทยารุ่นพี่ คือ Jean Piaget ที่เป็นเจ้าพ่อทฤษฎีการเรียนรู้
• ได้ทำงานร่วมกับคน 2 กลุ่ม เด็กที่มีพรสวรรค์ และเด็กที่มีการกระทบสะเทือนทางสมองอย่างรุนแรง
• ได้นำเสนอทฤษฎี Frames of Mind 

9 ความฉลาด มีอะไรบ้าง

1. Picture Smart ฉลาดภาพ คิดเป็นภาพ เห็นมิติของสิ่งต่างๆ ชอบจินตนาการเป็น 

มีทั้งเด็กสายวิทย์และสายศิลป์ 

ส่งเสริมอย่างไร : สอนแบบโดยการวาดภาพประกอบ เช่น วาด Mind-Mapping ให้ระบายสี ให้จินตนาการ 

2. Nature Smart ฉลาดป่า ชอบมีพลังเวลาอยู่ใกล้ชิดธรรมชาติ เห็นวงจรในธรรมชาติ เช่น ชอบสัตว์ เลี้ยงสัตว์ ไวต่อความเปลี่ยนแปลงต่อดินฟ้าอากาศ ปรับตัวได้ดี

ส่งเสริมอย่างไร : สร้างกิจกรรมให้เขาได้ลงมือทำจริง เช่น ปลูกพืช เลี้ยงสัตว์ ค่ายสิ่งแวดล้อม สามารถเป็นนักวิทยาศาสตร์ เป็นต้น

3. Number Smart ฉลาดเลข ชอบตัวเลขตรรกะเหตุผล จำแนกตัวเลขได้ ชอบทำตามระเบียบ หาเหตุผลต่างๆ เชื่อในสิ่งที่อธิบายได้ 

ส่งเสริมอย่างไร : ให้ได้แก้ไข ฝึกเรื่องคิดคำนวณ ฝึกการคิดในใจ คิดเลขเร็ว สามารถเป็นนักคณิตศาสตร์ โปรแกรมเมอร์ 

4. People Smart ฉลาดคน เข้ากับคนง่าย สื่อสารเก่ง มีภาวะผู้นำ ชอบสื่อสาร ชอบการนำเสนอ ชอบยกมือ ชอบแสดงออก ชอบอยู่กับผู้อื่น

ส่งเสริมอย่างไร : สนับสนุนให้ทำงานกลุ่มมากยิ่งขึ้น จำลองสถานการณ์ บทบาทสมมติ สามารถเป็นผู้บริหาร นักการตลาด 

5. Body Smart ฉลาดกาย ชอบการเคลื่อนไหว ชอบใช้ร่างกาย ชอบลงมือทำ พลังกายมาก ไม่ชอบอยู่นิ่ง ชอบสัมผัส แตะตัว ชอบทำมือไม้ประกอบท่าทาง ชอบคิดในขณะที่ออกกำลังกาย 

ส่งเสริมอย่างไร : พาให้ลงมือทำ ได้ใช้สัมผัสร่างกาย เช่น สอน A B C ต้องใช้ท่าทางเข้ามาช่วยให้เขาจำง่าย ให้เกิดประสบการณ์ตรง สามารถเป็นนักกีฬา นักแสดง ช่างซ่อมรถยนต์ ได้

6. Self Smart ฉลาดตน เข้าใจตนเอง มีวินัย พึ่งตัวเองได้ มีเป้าหมาย ครุ่นคิดกับตนเอง เชื่อมั่นในตัวเอง อยู่ลำพัง มีความสนใจเป็นพิเศษ

ส่งเสริมอย่างไร : เปิดโอกาสให้เขาอยู่ตามลำพัง ได้แยกตัวบ้าง สอนให้เห็นคุณค่าและนับถือตัวเอง ให้ทำโครงงาน ทำงานเดี่ยวสลับกับงานกลุ่ม ให้วางแผนชีวิต สามารถเป็นนักจิตวิทยา นักคิด นักบวช 

7. Word Smart ฉลาดคำ ชอบอ่าน เขียน คิดคำ เก่งภาษา ชอบบรรยายพรรณนา จำรายละเอียดได้ เจ้าบทเจ้ากลอน ชอบเรียนประวัติศาสตร์ ภาษาไทย มากกว่าคณิตศาสตร์

ส่งเสริมอย่างไร : ให้เขาเขียนเรื่องราว ให้เขาตอบคำถาม สามารถเป็นนักพูด นักเขียน นักหนังสือพิมพ์ นักสอนภาษา

8. Life Smart ฉลาดลึก ชอบตั้งคำถามที่ลึกซึ้ง มีวิสัยทัศน์กว้าง คิดเชิงปรัชญา ชอบคิดนวัตกรรม 

ส่งเสริมอย่างไร : ให้เขาคิดทฤษฎีใหม่ๆ ให้ลองคาดการณ์ผลระยะยาว สามารถเป็นคนที่ให้คำปรึกษาคนได้ 

9. Sound Smart ฉลาดเพลง หูดี ตรงคีย์ จับจังหวะง่าย ไวต่อโทนเสียง ชอบฟังเพลง เล่นดนตรี

ส่งเสริมอย่างไร : แต่งเนื้อหาให้เป็นเพลง สอนผ่านเพลง ให้เพลงฝึกสมาธิก่อนเรียนทุกครั้ง 

หลักการออกแบบ 3 ข้อ

• ทุกคนควรได้รับการส่งเสริมในปัญญาด้านที่ถนัด
• การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ควรมีความหลากหลาย
• การประเมินการเรียนรู้ต้องมีเครื่องมือที่หลากหลาย 

Q & A 

การเลี้ยงตามใจ และมีความก้าวร้าวต้องการอะไร

ตอบ เด็กกำลังต้องการความช่วยเหลือ และมองให้ออกว่าเขามีความฉลาดด้านไหน และต้องการ

การส่งเสริมอย่างไร 

ชอบเล่นจิ๊กซอว์ แต่วาดภาพไม่เก่ง จะมีวิธีการประเมินอย่างไร 

ตอบ ความฉลาดในแต่ละเรื่องไม่ต้องติ๊กถูกทุกข้อ แต่เป็นมองมุมไหนก็ได้ของความฉลาดนั้น 

สอนในห้องที่มีเด็กหลากหลาย เราจะสอนให้เกิดความสนับสนุนรายบุคคลอย่างไร 

ตอบ ทฤษฎีเป็นประโยชน์กับครูในเรื่องของการสังเกตภาพรวม เพราะเป็นเรื่องปกติถ้าเราจัดกิจกรรมอะไรสำหรับคนส่วนใหญ่ และลองจัดกลุ่มเด็กที่มีความสนใจคล้ายๆ กัน 

คนเก่งที่ไม่อยากแสดงว่าตัวเองเก่ง เราจะโน้มน้าวให้เขาแสดงออกได้อย่างไร 

ตอบ ให้เขาแสดงออกแบบตัวต่อตัว และต้องการความมั่นใจก่อน ไม่ควรไปกดดันให้เขาแสดงออกในกลุ่มใหญ่ เป็นต้น