การสื่อสารดิจิทัล (Digital Communication) คืออะไร? วิชาใหม่ของยุคศตวรรษที่ 21

หากพูดถึงหนึ่งในวิชาที่ที่มีความสำคัญที่สุดในยุคหรือศตวรรษนี้ วิชาอย่าง Digital Communication หรือ การสื่อสารดิจิทัลก็คือหนึ่งในวิชาที่ถือว่าเพิ่งเกิดใหม่และกำลังมีพัฒนาการเรื่องความสำคัญอย่างที่ดีเลยทีเดียวค่ะ

ในบทความนี้ Starfish Labz จะพาทุกคนมาเรียนรู้เกี่ยวกับเจ้าวิชา Digital Communication นี้ให้มากขึ้นกัน Digital Communication คืออะไร? เหมือนกับที่เราเคยได้ยินหรือคุ้นหูคุ้นตาไหม? ขอแอบกระซิบบอกว่ามีเซอร์ไพรส์เพราะเจ้าวิชาการสื่อสารดิจิทัลในยุคปัจจุบันที่ว่านี้ไม่เหมือนกับยุคก่อนและอาจเรียกได้ว่าเป็นคนละวิชาเลยก็ได้ค่ะ

วิชาการสื่อสารดิจิทัล (Digital Communication) คืออะไร?

วิชาการสื่อสารดิจิทัลหรือ Digital Communication ในยุคปัจจุบัน หมายถึงวิชาที่ว่าด้วยความรู้ วิธีการ และเครื่องมือต่างๆ ที่ผู้เรียนสามารถเรียนรู้และนำไปใช้ได้ในโลกจริงๆ ที่โซลูชัน (Solution) ต่างๆ มีความต้องการในเรื่องดิจิทัลหรือมีความต้องการในรูป Online เช่น การใช้เครื่องมือ Social Media ให้เกิดคุณประโยชน์ในการตลาดไปจนถึงการสรรสร้างเทคโนโลยีการศึกษาในรูปแบบต่างๆ เพื่อให้ตอบโจทย์ความต้องการของผู้เรียนหรือปัญหาหนึ่งๆ

ในหลักสูตรบ่อยครั้งนอกจากใช้คำว่า Digital Communication เราจึงอาจเห็นชื่ออื่นๆ ด้วยเช่นกัน อาทิ

• หลักสูตรปริญญาตรี Social Media and Digital Communication ของ University of Westminster
• หลักสูตรปริญญาตรี Digital Communication & Social Media ของ Richmond American University London
• หลักสูตรปริญญาโท Digital Communication & Social Media ของ The American College of Greece

หรือในประเทศของเราเองก็มีการเปิดวิชาในลักษณะเดียวกัน ด้วยชื่อที่หลากหลายมากมาย เช่น

• หลักสูตรปริญญาตรี Social Media Technology หรือเทคโนโลยีสื่อสังคมของวิทยาลัยนวัตกรรมดิจิทัลเทคโนโลยี หรือ
• หลักสูตรปริญญาตรี Social Media Technology หรือเทคโนโลยีสื่อสังคมของมหาวิทยาลัยรังสิต เป็นต้น

วิชาการสื่อสารดิจิทัล หรือ Digital Communication กล่าวอย่างง่ายที่สุดแล้วก็คือวิชาของการมาฝึกส่งสารหรือสร้างสารในรูปแบบดิจิทัลออกไปยังผู้รับสารอย่างให้เกิดประโยชน์ หรือตอบโจทย์โซลูชันหนึ่งๆ ที่เราต้องการมากที่สุดไม่ว่าจะเป็นการสร้างแคมเปญการตลาด, การสร้างเทคโนโลยีการศึกษา หรือการสร้างคอนเทนต์ดิจิทัลใดๆ ก็ตาม วิชา Digital Communication ก็สามารถให้คำตอบได้ และเป็นคำตอบที่สามารถต่อยอดได้อย่างมากมายมหาศาล ตั้งแต่การสร้างแคมเปญการตลาด Social Media ที่ใช่ไปจนถึงการสร้าง EdTech ดีๆ เพื่อเด็กๆ และการศึกษาไทยนั่นเองค่ะ

วิชา Digital Communication ในรูปแบบใหม่ ต่างอย่างไรจากรูปแบบก่อน?

หลายๆ คนที่กำลังอ่านอยู่อาจมีคำถามในใจว่าเอ้ . . . แล้ววิชาการสื่อสารดิจิทัลที่เรารู้จักล่ะใช่วิชาเดียวกันไหม? เพราะนอกเหนือจากวิชาการสื่อสารดิจิทัลในขอบเขตดังกล่าวที่ Starfish Labz ได้กล่าวมา เรายังมีวิชา Digital Communication ที่มักเป็นวิชาพื้นฐานของสาขาวิชาการสื่อสารและการโทรคมนาคมกันด้วย ซึ่งดูแล้วก็ไม่น่าจะเหมือนกับวิชา Digital Communication ที่ Starfish Labz ว่ามาเลย

คำตอบคือใช่แล้วค่ะ แม้จะใช้ชื่อเดียวกันแต่ทั้งสองเวอร์ชันมีความแตกต่างกันอย่างชัดเจน วิชา Digital Communication เดิมที่เราเคยมีมาเน้นไปที่การศึกษาเรื่องระบบการสื่อสารทางเทคนิค หัวข้อใหญ่ที่มักจะอยู่ในวิชาดั้งเดิมนี้ก็คือเหล่าความรู้เรื่องสัญญาณ การแปลงสัญญาณอนาล็อกให้เป็นดิจิทัล หรือข้อมูลที่มักจะอยู่ในแขนงวิชาวิศวรกรรมไฟฟ้าหรือมีความเป็นเฉพาะทางมากๆ ที่อาจจะไม่ได้เกี่ยวข้องเลยกับเรื่องราวทางเทคโนโลยีหรือการผลิตคอนเทนต์ Online ที่เราว่ากันในวิชา Digital Communication แบบใหม่

ด้วยเหตุนี้เมื่อเราพูดถึงวิชา Digital Communication ในรูปแบบใหม่ๆ ที่มีเรื่องของ Social Media หรือการสร้างเทคโนโลยีต่างๆ เราจึงหมายถึงวิชา Digital Communication ในรูปแบบใหม่กันเป็นหลักไม่ได้หมายความว่าวิชาดั้งเดิมล้าสมัยเพียงแต่มีความรู้ที่แตกต่างกันมีจุดประสงค์ ผลลัพธ์ และการนำไปต่อยอดที่แตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง

Digital Communication โซลูชันที่สำคัญของการพัฒนาการศึกษา

ตัวอย่างการใช้ความรู้เรื่อง Digital Communication เพื่อให้ตอบรับหรือสอดคล้องกับความต้องในโลกปัจจุบันที่เราสามารถเห็นกันได้อย่างชัดเจนและง่ายที่สุดก็คือการเกิดขึ้นของเทคโนโลยีการศึกษา นวัตกรรมการศึกษา หรือเครื่องมือ EdTech มากมายโดยเฉพาะในรูปของแอปพลิเคชันหรือแพลตฟอร์มบนเว็บไซต์ Online ต่างๆ ที่ผู้พัฒนาออกแบบและตั้งใจพัฒนากันเพื่อให้ตอบโจทย์ความต้องการการเรียนรู้ของเด็กๆ 

แอปพลิเคชันการเรียนรู้เชิงเกม เช่น Kahoot! หรือ Duolingo ที่มีการผสมผสานการส่งสารข้อมูล (หรือชุดความรู้) เชิงดิจิทัล เข้ากับการเรียนรู้รูปแบบเกม (Gamification) ก็ถือเป็นอีกหนึ่งการใช้ความคิดสร้างสรรค์ การประยุกต์ใช้ชุดข้อมูลความรู้ด้าน Digital Communication หรือหากพูดถึงหนึ่งใน EdTech ยอดนิยมเพื่อการศึกษาของประเทศเราที่มีการใช้ชุดความรู้ด้าน Digital Communication เช่นกันก็เช่น Starfish Class เครื่องมือ EdTech ที่พลิกโฉม เปลี่ยนแปลงจากการประเมินหรือบันทึกผลการพัฒนาสมรรถนะของเด็กๆ ในรูปแบบเดิมๆ ในกระดาษมาเป็นในรูปแบบดิจิทัล กลายเป็นเครื่องมือที่คุณครูสามารถใช้งานได้ทุกทีและเก็บผลการประเมินไว้ได้อย่างปลอดภัยทุกเวลามีฟีเจอร์ที่สามารถชวนคุณครูคนอื่นๆ ร่วมถึงผู้ปกครองมาประเมินร่วมกันได้และยังมีการแสดงผลการประเมินในรูปแบบกราฟิก (Visual / Graphic) ที่ช่วยให้คุณครูมองเห็นพัฒนาการของเด็กๆ ได้อย่างชัดเจนและสุดคูล

การกำเนิดของวิชา Digital Communication ในแง่นี้กล่าวได้ว่าก็คืออีกหนึ่งโซลูชันที่สามารถตอบโจทย์ความต้องการในโลกของเราได้อย่างดีเป็นวิชาที่จะมีความหมายและความสำคัญต่อเด็กๆ และโลกของเราไปอีกยาวนานและช่วยให้เกิดคุณประโยชน์ต่อโลกของเราอีกมากมาย

ถือเป็นวิชาที่ใครที่กำลังสนใจหรืออยากลองเริ่มเรียนรู้ ไม่ว่าจะด้วยความปรารถนา ความสนใจส่วนตัว หรือเพื่องานในฝันโดยตรง ก็ต้องเริ่มแล้วค่ะ

อ้างอิง:

• Digital Communication - javatpoint
• What is Digital Communication? | In-Demand Skills and Careers
• BA Degree in Digital Communication & Social Media - Richmond American University London
• Social Media and Digital Communication MA - Courses | University of Westminster, London